روکش دندان شیری کودکان چیست؟ هر انسانی در شش ماه اول زندگی‌اش شروع به دندان درآوردن می‌کند و سپس در شش یا هفت سالگی دندان‌های اولیه و شیری خود را از دست می‌دهد. مهم‌ترین دغدغه والدین در مقابل فرزندشان، آموزش بهداشت دهان و دندان و مراقبت از دندان‌ها است. متاسفانه این باور غلط در بین مردم رایج است که فقط در صورت پوسیدگی و یا درد دندان باید به پزشک مراجعه کرد.
در صورتی که برای جلوگیری از این موارد، قبل از شروع مشکل باید تحت نظر یک دندان پزشک بود. دندانپزشکی کودکان در اصفهان، شاخه ای از دندان پزشکی است که به شناخت و درمان بیماری‌ها و مشکلات دهان و دندان در کودکان می‌پردازد. اگرچه باور عموم این است که دندان‌های شیری اهمیت زیادی ندارند؛ چرا که بر این باور هستند این دندان‌ها باید بیفتند و دندان‌های دائمی دربیایند. اما واقعیت این است که دندان‌های شیری اهمیت بالایی در تکلم و جویدن و تکامل فک و جایگیری دندان‌های دائمی دارند. بنابراین حفظ و نگهداری و نحوه مراقبت از آن‌ها اهمیت زیادی دارد. وجود دندان شیری حتی در میزان اعتماد به نفس کودک نیز تاثیر به سزایی دارد.
آخرین راه برای حفظ دندان‌های آسیب دیده قبل از کشیدن، روکش دندان شیری کودک است. در ادامه مطلب به اهمیت دندان‌های شیری، روکش کردن آن‌ها، معایب و مزایای این کارو انواع روکش‌ها خواهیم پرداخت.
دندانپزشکی کودکان چیست؟
دندانپزشکی اطفال، جز ده تخصص دندانپزشکی است که شامل ارتودنسی و ارتوپدی دندانپزشکی، پریودنتیکس و پروتز دندان، جراحی دهان و فک و صورت، رادیولوژی دهان و فک و صورت، اندونتیکس، آسیب‌شناسی دهان و فک و صورت و بهداشت عمومی دندان پزشکی می‌شود. این شاخه از دندانپزشکی، به دو سال آموزش فراتر از مدت زمان تحصیل در دانشکده دندانپزشکی نیاز دارد. این زمان صرف آموزش رفتار کودک، مدیریت و درمان دندان‌های در حال رشد، رشد جسمانی و نیازهای ویژه دندانپزشکی کودکان، می‌شود.
اکثر کودکان نسبت به مراجعه به دندانپزشکی مقاومت می‌کنند. باید در نظر داشت نیازهای کودکان و بزرگسالان با هم متفاوت است. درست است که همه دندانپزشکان قادر به انجام اقدامات پزشکی روی دندان کودکان هستند، اما دندانپزشکان اطفال، نوع رفتار و برخورد با کودکان را بهتر می‌دانند. هم چنین فضای متناسب با روحیه کودک را در مطب خود فراهم می‌آورند. تمام سعی دندانپزشکان بر این است که کودکان خاطره خوشی از مراجعه به مطب دندانپزشکی داشته باشند. یک دندانپزشک کودک باتجربه، می‌داند چگونه با ابزار و تجهیزاتی که در اختیار دارد، یک کودک را معاینه و معالجه کند.
دندان پزشک کودک کارهای مختلفی را با توجه به سن و مشکل کودک انجام می‌دهد از جمله: معاینات بهداشت دهان و دندان کودک، مراقبت‌های پیشگیرانه مانند آموزش استفاده از فلوراید و تغذیه و رژیم غذایی صحیح، مشاوره در زمینه عادت‌هایی مثل خوردن پستانک و مکیدن انگشت شصت، ترمیم حفره‌های ناقص دهان، ارزیابی و صاف کردن دندان‌ها و اصلاح نیش نامناسب، تشخیص شرایط دهان و دندان برای جلوگیری از بیماری‌هایی مانند دیابت، آسم، اختلالات بیش فعالی و غیره.
روکش دندان شیری کودکان چیست؟
زمانی که قسمت زیادی از دندان آسیب دیده یا از بین رفته باشد، از روکش دندان شیری کودک استفاده می‌کنند. روکش دندان شیری، تاج یا کلاهکی است به رنگ سفید که کاملا شبیه تاج دندان‌های طبیعی است.به روکش دندان، پروتز ثابت و یا قاب دندان هم می‌گویند. روکش‌ها را روی دندان می‌چسبانند تا هم ظاهر و هم استحکام دندان‌ها را بازیابی کنند. روکش کردن دندان‌ها، اخرین راه برای حفظ تاج دندان است.
اگر آسیب دندان به قدری وسیع باشد که با روش‌های ترمیمی مانند پر کردن نتوان آن را درمان کرد، آخرین گزینه روکش دندان شیری است. البته باید توجه داشت روکش دندان یک روش تهاجمی است. به این معنی که برای نصب آن پزشک مجبور است مقدار زیادی از نسج دندان را بتراشد تا فضا برای نصب روکش باز شود. در حالی که هیچ ماده و روشی جایگزین نسج طبیعی دندان ما نمی‌شود. پس بهتر است تا جای ممکن از روش‌های محافظه کارانه‌تر مانند لمینت سرامیکی و یا کامپوزیت ونیر و غیره استفاده کرد.
دندان شیری چیست؟
به اولین دندان‌هایی که معمولا از شش ماهگی به بعد شروع به درآمدن می‌کنند، دندان شیری می‌گویند. تا سن سه سالگی دندان‌های شیری کامل می‌شوند. در حدود شش سالگی شروع به افتادن می‌کنند و سپس دندان‌های دائمی در می‌آیند. دندان‌های دائمی و شیری با هم متفاوتند. دندان‌های شیری سفید‌تر و مینای نازک‌تری نسبت به دندان‌های دائمی دارند. به دلیل نازکی مینای دندان‌های شیری، مصرف زیاد خوراکی‌های شیرین و رعایت نکردن بهداشت و مصرف نکردن فلوراید می‌تواند باعث پوسیدگی و خرابی زود هنگام این دندان‌ها شود.
دندان‌های دائمی و شیری از نظر ساختاری نیز با هم متفاوت هستند. در قسمت لبه دندان‌های دائمی در ابتدا دندانه‌هایی وجود دارد که به مرور زمان و تماس دندان‌ها با هم از بین می‌رود. ریشه دندان‌های شیری نازک‌تر و کوچک‌تر است. دلیل کوتاه بودن طول ریشه دندان‌های شیری این است که در زمان افتادن به راحتی ریشه حل شود و دندان بیوفتد.
در صورت خرابی و پوسیدگی دندان‌های شیری، نباید اقدام به کشیدن زودهنگام آن‌ها کنیم، ممکن است جای دندان‌های دائمی توسط سایر دندان‌ها پر شود. علاوه بر همه این‌ها لبخند بی‌دندان یک کودک ممکن است باعث عدم اعتماد به نفس در کودک شود. به همبن دلایل باید از دندان‌های شیری مراقبت کرد و در صورت ایجاد کوچک‌ترین پوسیدگی فورا به دندانپزشک مراجعه نمود. در صورتی که پوسیدگی آنقدر زیاد باشد که چارهای جز کشیدن دندان نیست، باید جای خالی را با دندان مصنوعی پر کرد تا زمانیکه دندان دائمی بیرون بزند.
کاربرد روکش دندان چیست؟
با اینکه روکش دندان شیری کودک آخرین گزینه برای احیا دندان است اما کاربردهای فراوانی دارد. مثلا در مواقعی که دندانی بر اثر پوسیدگی ضعیف شده باشد و احتمال این وجود دارد که بشکند، از روکش د ندان شیری برای محافظت از آن استفاده می‌کنیم. اگر دندانی ترک بخورد، برای محکم نگه داشتن بخش‌های مختلف آن ازروکش استفاده می‌شود. زمانی که دندان عصب کشی شده باشد و یا به عبارتی دندان تحت درمان کانال ریشه قرار بگیرد، هم می‌توان از روکش‌ها استفاده کرد.
همچنین برای پوشاندن دندان‌های بد شکل و تغییر رنگ داده یا پوشاندن ایمپلنت‌ها برای اصلاح طرح لبخند و زیبایی، نگه داشتن بریج دندان در جای خود، می‌توان از روکش ها کمک گرفت. روکش دندان شیری برای کودکان و روی دندان‌های شیری هم قابل استفاده است. زمانی که کودک در رعایت بهداشت روزانه دندان‌ها مشکل دارد و دندان‌های شیری در معرض خطر پوسیدگی هستند، از قاب دندان استفاده می‌کنند.
یا زمانی که دندان کودک آنقدر پوسیده است که نمی‌تواند پرکردگی را نگه دارد، روکش دندان شیری به کمک این دندان می‌آید. در مواردی کودکان نه تنها قادر به انجام مراقبت‌های دندانی نیستند، بلکه همکاری لازم را با پزشکشان ندارند. در چنین شرایطی برای کاهش دفعات تزریق بیحسی و در برخی موارد بیهوشی عمومی، بهتر است از روکش برای نگهداری از دندان‌های شیری استفاده شود. علاوه بر این‌ها دندان‌هایی که به طور مادرزادی شکستگی دارند مانند دندان‌های میخی شکل یا دندان‌هایی که کوچک‌تر از حد نرمال هستند، هم با استفاده از روکش‌ها ترمیم می‌شوند.
انواع ترمیم‌های دندان‌های شیری
روش‌های ترمیم دندان‌های شیری می‌تواند از بیماری‌های دندان کودک جلوگیری یا درمان کند. در ترمیم دندان‌های شیری، از روش‌های درمانی مانند عصب‌کشی دندان کودکان، کشیدن دندان، پرکردن و غیره هم استفاده می‌شود. زمانی که دندان‌های شیری به دلیل پوسیدگی یا آسیب‌های فیزیکی شکسته شده باشند و یا به خاطر عادات بدی مانند دندان قروچه و مصرف نوشیدنی‌ها و خوراکی‌های اسیدی ساییده شده باشند، از روش‌های ترمیمی به کار برده می‌شود.
یکی از روش‌های ترمیم دندان‌های شیری ، عصب کشی سطحی است. این روش زمانی انجام می‌شود که مقدار پوسیدگی زیاد بوده و کودک به دلیل عفونت احساس درد می‌کند. اگر پوسیدگی دندان به موقع درمان نشود، ممکن است کودک دچار عفونت و درد شدید شود. در بعضی موارد ممکن است پزشک مجبور به کشیدن دندان بشود.
روش ترمیمی دیگر پرکردن است. زمانی که پوسیدگی سطحی و کم باشد، از این روش استفاده می‌کنند. یک روش دیگر کشیدن است برای زمانی که پوسیدگی خیلی عمیق باشد، یا دندان‌ها شلوغ و نامرتب بوده و فضا برای ارتودنسی وجود نداشته باشد.
هنگامی که یک دندان شیری زودتر از موعد افتد یا اینکه یک دندان کلا رشد نکند، به دلیل این که فضا برای رویش دندان دائمی باقی بماند، از فضانگهدارنده‌ها استفاده می‌کنند. فضانگهدارنده‌ها از جنس استیل ضد زنگ هستند. به شکل دو حلقه چسبیده به هم طراحی شده‌اند که با رشد و لق شدن دندان‌های کناری برداشته می‌شوند.
دلایل روکش کردن دندان شیری چیست؟
در مواقعی پزشک بعد از انجام معاینات اقدام به عصب کشی دندان‌های شیری در کودک می‌کند. بعد از عصب‌کشی، استحکام و مقاومت دندان‌های شیری تقلیل پیدا می‌کند؛ بنابراین پزشک تصمیم به روکش کردن دندان می‌گیرد. دلایل متعددی برای روکش دندان اطفال وجود دارد، از جمله پوسیدگی وسیع دندان، بد شکل و بد رنگ شدن دندان، نا مرتب بودن دندان‌ها.
اهمیت روکش کردن دندان شیری در کودکان
دندان‌های شیری از اهمیت بالایی برخوردار هستند. روکش کردن یک دندان آسیب دیده نه تنها برای خود دندان بهتر است بلکه از سایر دندان‌ها در مقابل پوسیدگی محافظت می‌کند. بعضی از والدین با تصور اینکه این دندان‌ها قرار است بیفتند، نسبت به پوسیدگی آن‌ها بیتفاوت هستند. باید در نظر داشته باشیم با کم توجهی به پوسیدگی و مشکلات این دندان‌ها، باعث ایجاد مشکلات بیشتر و عوارض جبران ناپذیری برای فرزندانمان خواهیم شد. از آنجایی که فک و استخوان‌های کودک در حال رشد و شکل‌گیری هستند وجود دندان‌های شیری بسیار حائز اهمیت است.
مزایای روکش کردن دندان شیری کودکان
دندان‌های شیری راهنمایی برای رویش دندان‌های دائمی هستند. لذا روکش کردن این دندان‌ها بهترین راه برای نگه داشتن آن‌ها است.
از مزیت‌های روکش کردن، درمان در یک جلسه و زمان کم است. به همین دلیل برای کودکان مصرف زیادی دارد. لبه‌های این روکش‌ها نازک است و خطر التهاب لثه را بسیار کم می‌کند. روکش‌ها، دندانی را که آسیب دیده یا به شدت پوسیده است یا ترک خورده را حمایت می‌کنند.
معایب روکش کردن دندان شیری کودکان
روکش‌های دندان نیز مانند هر چیز دیگری معایب خود را دارند. از جمله معایب آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: برای نصب آن‌ها باید مقداری از سطح دندان تراشیده شود. نسج دندان قابل جبران و بازگشت نیست.
ممکن است افرادی که دندان روکش شده دارند بعد از مدتی در به گرما و سرما حساس شوند یا در مقابل فشار دادن دندان‌ها احساس درد و ناراحتی داشته باشند. بهتر است برای کاهش این دسته از عوارض، از خمیر دندان‌هایی که برای دندان‌های حساس ساخته شده، استفاده کنند.
مشکل دیگر، لب پریدگی یا شکستن روکش‌ها می‌باشد. لب پرشدگی‌های جزئی را می‌توان ترمیم کرد اما اگر شکستگی زیاد باشد، باید روکش را تعویض کرد.
قیمت روکش دندان شیری کودکان چقدر می باشد؟
بسته به این که دندانپزشک چه نوع از روکش‌ها را برای دندان شما انتخاب می‌کند، قیمت و هزینه آن متفاوت خواهد بود. از بین انواع مختلف روکش‌ها، روکش تمام سرامیک قیمت بالاتری نسبت به سایر مدل‌ها دارد. برای روکش کردن دندان شیری کودک، هزینه‌های جانبی دیگری نیز وجود دارد؛ مانند دستمزد متخصص زیبایی یا دندانپزشک. البته بهتر است در این مورد زیاد به جنبه مالی توجه نکنید و بهترین دکتر متخصص را برای روکش کردن دندان‌های شیری فرزندتان انتخاب کنید.
انواع روکش دندان های شیری کودکان
روکش‌ها انواع مختلفی دارند و با توجه به کارکردی که از آن‌ها انتظار داریم، می‌توانیم یکی از آن‌ها را انتخاب کنیم. در ادامه به چند نوع از پرکاربردترین روکش‌ها برای دندان‌های شیری کودکان، اشاره خواهیم کرد.
روکش استیل پیش ساخته
این روکش بیشتر برای کودکان کاربرد دارد و برای جلوگیری از پیشرفت پوسیدگی استفاده می‌شود. زمانی که دندان شیری لق شود، روکش هم همراه آن به طور طبیعی می‌افتد. این روکش از نظر اقتصادی مقرون به صرفه است؛ زیرا برای قرار دادن آن نیاز به جلسات و ویزیت‌های متعدد نیست.
روکش رزین کامپوزیت (اسید خراشی شده)
این نوع از روکش‌ها شامل یک پوسته شفاف هستند که با کامپوزیت‌هایی به رنگ دهان پر شده‌اند. این روکش بیشتر کاربرد زیبایی دارد و برای دندان‌های جلو مورد استفاده قرار می‌گیرد.
روکش سرامیکی فلزی
این روکش ترکیبی از فلز و سرامیک است. هسته روکش از جنس فلز است که با لایه‌ای از سرامیک پوشیده شده است. این روکش هم مقاومت بالاتری نسبت به روکش تمام سرامیک دارد و هم زیبایی بیشتری نسبت به روکش تمام فلز دارا است.
روکش تمام سرامیک یا زیرکونیا
روکش‌های تمام سرامیک مانند زیرکونیا، نسبت به روکش‌های فلزی از استحکام و مقاومت کمتری برخوردارند. ولی نسبت به روکش‌های فلزی طبیعی‌تر و زیباتر هستند. از این نوع روکش بیشتر برای دندان‌های جلو استفاده می‌شود. به این دلیل که دندان‌های جلو کمتر تحت فشار و سایش هستند و هم این که رنگ طبیعی این نوع روکش، باعث ایجاد لبخندی زیبا و طبیعی در افراد می‌شود.
روکش دندان پلی کربنات
در این روکش از رزین پلی کربنات یا اکریلیک استفاده می‌شود. بیشتر جنبه زیبایی دارد و از نظر مالی به صرفه‌تر است.
مراحل روکش کردن دندان شیری کودکان چگونه است؟
روکش کردن دندان‌ها در بزرگسالان نیاز به چندین جلسه دارد اما در کودکان و برای دندان شیری می‌تواند در یک مرحله انجام شود. ابتدا پزشک لثه‌ی کودک را با استفاده از ژل‌های بی‌حس کننده که طعم‌های مختلفی دارند، بی‌حس می‌کند. سپس تزریق بیحسی را انجام می‌دهد. لازم به ذکر است سوزن‌های استفاده شده در دندانپزشکی کودکان، در مقایسه با بزرگسالان ظریف‌تر و نازک تر هستند.
مرحله بعد قرار دادن لاستیک لابردم است. برای حفاظت از گونه زبان و لثه‌های کودک از این ابزار استفاده می‌شود؛ همچنین این وسیله باعث می‌شود کودک نتواند مواد مایع را همراه تنفس به اشتباه ببلعد. باعث خشک نگه داشتن دندان‌ها و جدا کردن آن‌ها طی فرایند درمان می‌شود.
مرحله بعدی برداشتن پوسیدگی با استفاده از توربین می‌باشد. توربین، وسیله ای مانند مسواک برقی است. در تمام این مراحل بهتر است دندان پزشک با کودک صحبت کند و کاری که بر روی دندان کودک انجام می‌دهد را به زبان کودکانه برایش توضیح دهد. از توربین برای قرار دادن روکش در جای مناسبش هم استفاده می‌شود. در مرحله بعد، روکش را روی دندان قرار می‌دهند.
مراقبت از دندان شیری روکش شده، چگونه است؟
بعد از روکش دندان اطفال، ممکن است کودکتان احساس درد و ناراحتی داشته باشد. می‌توانید تحت نظارت دندانپزشک از مسکن استفاده کنید. به علت تاثیر داروی بیحسی، احتمالا کودک احساس بزرگی و چاقی لب و دهان دارد و نمی‌تواند آب دهان خود را کنترل کند. تا 3 ساعت بعد از روکش کردن دندان، به فرزندتان غذاهای سرد و نرم بدهید. اگر از روکش استیل برای درمان کودک استفاده شود، تا زمان طبیعی افتادن دندان و روکش نباید از شکلات‌ها و خوراکی‌های چسبناک استفاده شود. همچنین مسواک زدن و استفاده از نخ دندان از موارد ضروری برای سالم نگه داشتن روکش است.
چه مشکلاتی ممکن است بعد از روکش کردن دندان شیری کودکان به وجود بیاید؟
- حساسیت دندان
- لب پر شدن روکش
- شل شدن روکش
- درآمدن روکش
تا چه مدت روکش باید روی دندان شیری بماند؟
روکش دندان‌های شیری به دلیل مقاومت بالایی که دارند، معمولا تا زمان افتادن دندان شیری روی آن باقی می‌مانند. این روکش‌ها به وسیله چسب‌های مخصوصی که فلوراید آزاد می‌کنند به دندان می‌چسبند. به عبارت دیگر هدف از روکش کردن دندان‌های شیری، مراقبت از آن‌ها است تا زمانی که به طور طبیعی بیافتند. بالطبع روکش‌ها هم تا آن زمان باید روی دندان باقی بمانند.
چه مواردی باعث پوسیدگی دندان‌های کودک می‌شود؟
در صورت عدم استفاده از مسواک و نخ دندان، باقی مانده مواد غذایی مابین دندان‌ها می‌ماند و باعث حمله کردن باکتری‌ها و میکروب‌های موجود در دهان به دندان‌ها می‌شود. این میکروب‌ها برای تجزیه مواد غذایی اسیدهایی را از خود ترشح می‌کنند که باعث تخریب مینای دندان می‌شود. مصرف زیاد مواد قندی و خوراکی‌های شیرین هممی‌تواند باعث پوسیدگی دندان‌ها شود. از موارد دیگری که در پوسیدگی دندان‌ها تاثیر زیادی دارد، ژنتیک است. اما نمی‌توان گفت ژنتیک به تنهایی باعث ایجاد پوسیدگی در دندان‌ها می‌شود. عامل ژنتیک، در کنار عواملی مثل عادات بد غذایی و رژیم ناسالم، عدم رعایت بهداشت می‌تواند به عنوان عامل زمینه‌ساز مطرح شود.
بهترین دندان پزشک کودک در اصفهان کیست؟
بهترین دندانپزشک در اصفهان برای روکش کردن دندان شیری کودکان دکتر مهدی کچوئی و دکتر راضیه کامران هستند. این دکتر‌ها با سابقه درخشانی که در دندان پزشکی اطفال دارند، به راحتی می‌توانند با کودک شما ارتباط برقرار کنند و به راحتی و با نهایت صبر و حوصله روکش دندان اطفال را انجام دهند.
سخن پایانی
پوسیدگی‌های زودرس عارضه‌ای است که کودکان در سنین کم به آن دچار می‌شوند. توصیه می‌شود برای جلوگیری از هر گونه پوسیدگی شش ماه بعد از رویش اولین دندان برای انجام معاینات دوره‌ای به دندانپزشک کودک مراجعه کنید. روکش دندان شیری کودک آخرین راه حل برای استحکام بخشیدن به دندان خواهد بود اما فراموش نکنید که پیشگیری بهتر از درمان است. مخصوصا برای کودکان که اغلب با دندان پزشک همکاری لازم را ندارند و پروسه درمان برایشان غیر قابل تحمل است.
منبع: https://b2n.ir/j75539
محتوای پیشنهادی دکتر کچوئی :
