دندان عقل نهفته چیست؟ | چرا باید دندان عقل را جراحی کرد؟

دندان عقل نهفته چیست؟ دندان عقل نهفته، یکی از دندان هایی است که به صورت نادر در دهان افراد رشد می کند. این نوع دندان عقل به علت کافی نبودن فضای فک و یا دلایل دیگر در سنین ۱۷ تا ۲۵ سالگی تشکیل شده و در برخی از مواقع علائمی از خود نشان می دهد. این نوع دندان عقل به علت عوارضی که می تواند به وجود بیاورد بسیار مورد اهمیت است. در این مقاله قصد داریم تمامی نکات درمورد این نوع از دندان عقل را بررسی کنیم. همچنین می توانید جهت معاینه رایگان جراحی دندان عقل نهفته در اصفهان با مطب دکتر مهدی کچوئی و دکتر راضیه کامران تماس فرمائید.

دندان عقل نهفته چیست؟

دندان عقل در تمامی دهان ها به صورت سالم و کامل در نمی آید. عده زیادی از مردم دارای مشکلات فک هستند که از این مشکلات می توان به کوچک بودن فک و تنظیم نبودن آن اشاره کرد که ممکن است بر اثر ضربه ایجاد شده باشد. در این نوع فک ها، جای رویش دندان ها کم بوده و ممکن است برخی از دندان های شما به صورت ناصاف و ناکامل رشد کنند. یکی از دندان هایی که بسیار از این موضوع تاثیر می گیرد، دندان عقل است که در انتهای فک افراد رشد می کند.

این دندان به دلیل شرایط خاصی که دارد، به فضای زیادی برای رشد احتیاج دارد. افرادی که شرایط بالا را در فک خود دارند، این دندان را به صورت نهفته در می آورند. یعنی دندان عقل آن ها به صورت نهفته زیر لثه رشد می کند که باعث ایجاد درد و عفونت های زیادی در دهان می شود. از طرف دیگر دندان عقل نهفته، می تواند برای رشد خود، دندان های دیگر را حرکت دهد که در این صورت نیز ممکن است سیستم دندان های شما به هم ریخته و عفونت کنند.

دندان عقل نهفته چگونه تشخیص داده می شود؟

دندان عقل نهفته، معمولا نشانه های زیادی ندارد. یعنی ممکن است هر روز در آینه که به خود نگاه می کنید، اثری از آن را نبینید، اما تنها نشانه ای که باعث می شود متوجه حضور همچین دندانی در دهان خود شوید، احساس درد و ایجاد تورم یا عفونت در آن بخش است.

اگر در بخش های انتهایی فک خود درد احساس می کنید و فکر می کنید که مشکل از مفصل فک شما است، باید بگوییم که احتمال وجود دندان های عقل نهفته در دهان شما پایین نیست. برای تشخیص دقیق وجود این دندان، باید به دندان پزشک مراجعه کرده و از فک خود عکس برداری کنید. بلافاصله پس از تشخیص وجود دندان عقل نهفته، باید اقدام به درمان یا جراحی کردن آن بکنید تا عوارض آن در دهان شما ایجاد نشود.

دندان عقل نهفته به چه علت ایجاد می شود؟

وجود دندان های عقل نهفته در دهان شما بستگی به دلایل مختلفی دارد، اما شایع ترین دلیلی که باعث شده دندان عقل در دهان شما به صورت نهفته ایجاد شود، کمبود فضای رشد برای آن است. همانطور که می دانید، در صورت کمبود فضای فک، دندان ها به صورت مورب و کج رشد می کنند. فرقی هم نمی کند که کدام دندان شما باشد.

دندان عقل نیز مانند دندان های دیگر، برای رشد خود به فضای مناسبی نیاز دارد که در صورت عدم وجود این فضا، دندان عقل در زیر لثه و به صورت نهفته رشد می کند. در برخی از افراد نیز به دلیل ضربه خوردن فک و تنظیم نبودن آن ممکن است این دندان در زیر لثه رشد کند.

البته دلایل ژنتیکی نیز می توانند در بروز دندان عقل نهفته اثرگذار باشند. یعنی ممکن است فردی فضای کافی برای رشد سالم دندان عقل داشته باشد، ولی دندان عقل او در جایی نامناسب و دور از دندان های دیگر شروع به رویش کند.

دندان عقل نهفته بافت سفت و نرم چیست؟

دندان نهفته عقل در کل به دو دسته تقسیم بندی می شوند: دندان عقل نهفته بافت نرم و دندان عقل نهفته بافت سفت. دندان عقل نهفته بافت نرم، به دندان های عقلی گفته می شود که از استخوان فک بالا آمده و تنها در زیر لثه قرار گرفته اند. این دندان ها، به مراتب درد کمتری از دندان های عقل نهفته بافت سفت دارند.

دندان عقل نهفته بافت سفت نه تنها زیر لثه قرار دارند، بلکه از استخوان فک نیز رد نشده و بالا نیامده اند. در این مدل از دندان عقل، به دلیل قرار گرفتن در قسمت میانی فک، آسیب های زیادی می تواند به فک وارد شده و باعث درد کشیدن شما شود.

شما به راحتی و بدون معاینه نمی توانید این مورد را تشخیص دهید. تنها زمانی می توانید شرایط دندان نهفته خود را تشخیص دهید که تصویر ایکس ری آن را به دندان پزشک متخصص خود نشان داده باشید، تا ایشان با بررسی شرایط دندان تان بهترین راهکارها را به شما ارائه دهد.

انواع دندان عقل نهفته

همانطور که در بخش قبلی اشاره کردیم، دندان های نهفته در کل به دو دسته اصلی دندان های نهفته بافت نرم و دندان نهفته بافت سفت تقسیم می شود. اما انواع این دندان ها، تنها به دو مورد بالا خلاصه نمی شود. با توجه به شرایط ژنتیکی و فیزیکی افراد، انواع مختلف دندان های نهفته عقل در دهان افراد ایجاد می شود که هر کدام شرایط مختلفی در دهان این افراد ایجاد می کند.

مهم ترین این حالت ها شامل نهفتگی میانی، نهفتگی دور از مرکز، نهفتگی عمودی و نهفتگی افقی می شود. تشخیص نوع نهفتگی دندان عقل شما مانند تشخیص وجود این دندان با استفاده از عکس برداری ایکس ری مشخص خواهد شد.

نهفتگی میانی

اولین نوع دندان عقل نهفته که قصد بررسی آن را داریم، نهفتگی میانی در دندان های عقل است. در این گونه نهفتگی که متداول ترین نوع نهفتگی دندان عقل نیز به حساب می آید، دندان به صورت زاویه دار به جلوی دهان متمایل می شود. در برخی موارد بخشی از دندان از لثه بیرون زده و مشخص می شود. اما در اکثر موارد، دندان در این مورد به طور کامل نهفته و مشخص نخواهد بود. این مدل از نهفتگی دندان عقل، بیشتر در افراد رخ می دهد. زیرا با شرایط اکثر فک ها سازگاری دارد.

نهفتگی دور از مرکز

یکی از نادرترین مدل های دندان عقل نهفته، نهفتگی دور از مرکز است. در این نوع نهفتگی که در کمتر افرادی مشاهده می شود، دندان عقل به سمت عقب دهان متمایل شده و در آنجا به صورت زاویه دار پنهان می شود. این مورد در کمتر فکی رخ می دهد، زیرا اگر دندان به صورت عمودی رشد کند و جایی برای رشد خود نداشته باشد، اکثرا  به سمت جلو متمایل شده و به صورت میانی پنهان می شود. این مدل از دندان های نهفته در شرایط خاصی از فک ایجاد می شود.

نهفتگی عمودی

در این نوع نهفتگی یعنی نهفتگی عمودی، دندان عقل هیچ مشکلی پیدا نکرده و زاویه ای به خود نگرفته است. در این مورد دندان در جای صحیح خود قرار دارد، با این تفاوت که تنها از لثه بیرون نزده و زیر آن قرار گرفته است. در این صورت به هیچ وجه نمی شود دندان نهفته را تشخیص داد؛ زیرا به طور کامل در زیر لثه قرار گرفته و انحنای خاصی به خود نگرفته است.

نهفتگی افقی

یکی از دردناک ترین مدل های دندان عقل نهفته، نهفتگی افقی است. در این مدل، دندان به طور کامل به پهلوی خود قرار گرفته و در زیر لثه پنهان می شود. در این حالت، جلوی دندان رو به دندان بعدی قرار گرفته و با فشار به آن باعث ایجاد درد شدیدی در فک و دندان می شود. پس مهم است که حتما از این مورد پیشگیری کرده و در صورت مشاهده علائم آن به متخصص مراجعه کنید و جراحی های لازم را انجام دهید.

عوارض دندان عقل نهفته چیست؟

دندان عقل نهفته، عوارض بسیار زیادی برای دهان و دندان های شما رقم می زنند. دلیل اصلی ایجاد این عوارض، به وجود آوردن شرایط سختی است که در دهان ایجاد می کند. به طور مثال در نوع نهفتگی افقی، دندان عقل فشار زیادی به دندان کناری خود می آورد. به همین دلیل، باعث ایجاد درد شدید و ایجاد عفونت لثه می شود.

پس مهم است که در صورت مشاهده نشانه هایی از وجود دندان عقل نهفته در دهان خود، هر چه سریع تر اقدام به درمان یا جراحی آن کنید تا از ایجاد مشکلات و عوارض فراوان در دندان های خود جلوگیری کنید.

عفونت لثه (Pericoronitis)

مهم ترین عارضه دندان عقل نهفته، ایجاد عفونت در بخش های مختلف لثه است. عفونت لثه می تواند روی سلامت دندان های شما بسیار تاثیرگذار باشد. اغلب ایجاد عفونت در بخش های انتهایی فک که این دندان قرار دارد، به دلیل پاکیزه نبودن دندان های آن قسمت است. قسمت های انتهایی لثه به دلیل اینکه موقعیت دسترسی سخت تری دارند، مسواک کردن دشوارتری خواهند داشت. به همین دلیل باکتری ها و میکروب ها در آنجا لانه کرده و باعث ایجاد عفونت هایی در لثه می شوند.

 از دیگر دلایلی که باعث می شود قسمت هایی که دندان نهفته دارند دچار عفونت شوند، فشار این دندان به دندان های کناری است. در مدل های مختلف دندان های نهفته، هر کدام به نحوی به دندان های کناری خود فشار وارد می کنند که باعث جابجایی و ایجاد درد در دندان ها می شوند. به همین دلیل ممکن است عفونت هایی در آن بخش ها ایجاد شود.

عفونت استخوان (Bone Infection)

از عوارض مهم دیگر دندان عقل نهفته، عفونت استخوان است. همه ما این را می دانیم که عفونت استخوان چقدر می تواند در سلامت ما تاثیر گذار باشد. اگر عفونت لثه در کناره های دندان نهفته عقل، درمان نشود، این عفونت به دندان نفوذ کرده و پس از تخریب دندان به سمت استخوان فک حرکت می کند. سپس وارد استخوان فک شده و حتی بدون احساس هیچ دردی تا مدت زمانی طولانی می تواند کل استخوان را در بر گرفته و سلامت آن را از بین ببرد.

در صورتی که استخوان فک شما درگیر عفونت استخوان شود، می تواند مشکلات زیادی را از قبیل درد زیاد برای شما به ارمغان بیاورد. نکته مهم دیگر در رابطه با عفونت استخوان این است که پس از پخش شدن این عفونت در قسمت های مختلف فک، می تواند به دندان های دیگر سرایت کرده و روی آن ها نیز تاثیرات منفی بگذارد.

از طرف دیگر، این عفونت می تواند در طولانی مدت در بخش های مختلف استخوان بدن انتشار یافته و سیستم استخوان بندی شما را دچار مشکل های فراوان کند. به همین دلیل مهم است که در همان مراحل اول جلوی آن را گرفته شود و از پخش شدن عفونت پیشگیری کرد.

ایجاد درد در سایر دندان ها

یکی دیگر از عوارضی که دندان های عقل نهفته با خود به همراه می آورند، ایجاد درد در دندان های دیگر است. اما دلیل آن چیست؟ اصلا دندان نهفته عقل چرا باید در دندان های دیگر اثرگذاری داشته باشد؟ دندان عقلی که فضای کافی برای رشد نداشته باشد به صورت نهفته رشد می کند. یعنی یا به صورت بافت نرم، تنها در زیر لثه قرار می گیرد یا به صورت بافت سفت از فک نیز بالا نمی آید.

در صورتی که این دندان از فک بالا آمده و زیر لثه رشد کند، به چندین حالت متفاوت می تواند در لثه جای بگیرد. در تمامی این حالت ها، به نحوی این دندان روی موقعیت دندان های دیگر تاثیر گذاشته و باعث جابجایی آن ها می شود.

 به دلیل اینکه این امر با سرعت بسیار کم رخ می دهد، معمولا در ابتدا دردی در دندان های خود احساس نخواهید کرد، اما پس از گذشت مدتی و حرکت دندان ها به سمت دیگر، درد آن آغاز شده و نشان دهنده تغییر موقعیت دندان ها می شود.

بوی بد دهان

ایجاد بوی بد در دهان، از دیگر عوارض دندان های عقل نهفته است. دندان های نهفته در منطقه خود باعث ایجاد عفونت در لثه می شوند و با پیگیری نکردن این موضوع، این عفونت هر چه سریع تر به خود دندان نهفته می رسد. ایجاد عفونت در لثه و دندان باعث ایجاد بوی بسیار بدی در دهان می شود که می تواند هم خود فرد و هم اطرافیانش را آزار دهد.

 علاوه بر این، عفونت ها می توانند در مزه دهان شما نیز تاثیر داشته باشند. زیرا بخش هایی از این عفونت در دهان ریخته شده یا با بزاق دهان مخلوط می شوند. البته دلایل دیگری نیز برای ایجاد بوی بد توسط این دندان وجود دارد.

دندان عقل مانند دندان های دیگر در دسترسی راحتی قرار ندارد و در موقعیتی دور از دسترسی رشد می کند. به همین دلیل تمیز کردن بخشی که این دندان در آن قرار گرفته کار ساده ای نیست. پس ممکن است در گذشت زمان، میکروب و باکتری هایی در آن قسمت جمع شده و موجب ایجاد بوی بدی در دهان شوند.

آسیب رساندن به دندان های دیگر

اگر به یاد داشته باشید، گفتیم که عفونت لثه در قسمت های کناری دندان نهفته در صورت از بین نبردن آن می تواند به داخل دندان و سپس به استخوان فک نفوذ کند. پس از گذشت زمان و بدون ایجاد هیچ درد و نشانه ای این عفونت در راستای فک سیر کرده و می تواند از طریق آن به دندان های دیگر نفوذ کند. در صورتی که این عفونت به دندان های دیگر نفوذ کند، می تواند باعث ایجاد درد شدیدی در دندان های عفونی شده و شما را به طرز عجیبی آزار دهد.

در این صورت، درمان این عفونت ها هزینه و زمان زیادی نیاز خواهد داشت. از طرف دیگر، آسیب دیگری که دندان عقل نهفته می تواند به دندان های دیگر برساند این است که در صورتی که دندان عقل به صورت افقی رشد کند، از سمت جلو به سمت دندان کناری حرکت کرده و به آن فشار می آورد. در صورت وجود این فشار، درد عجیبی در دندان و ناحیه ریشه آن ایجاد می شود که می تواند بسیار برای شما مضر و آزار دهنده باشد.

حرکت دادن دندان ها و بر هم زدن نظم آنها

دندان عقل، در صورتی که جایی برای رشد نداشته باشد، در زیر لثه یا فک نهفته می شود. اما در برخی موارد به جای اینکه در سر جای خود ثابت بماند، یا به صورت افقی به دندان کناری فشار وارد می کند یا با رشد کردن غیر اصولی باعث جابجایی دندان های دیگر می شود.

 در این صورت به ترتیب دندان های شما حرکت کرده و نظم خود را از دست می دهند. علاوه بر این، این امر می تواند در برخی از دندان های شما باعث ایجاد درد شود. به همین دلیل است که اکثر دندان پزشکان توصیه می کنند بلافاصله پس از تشخیص وجود دندان عقل به صورت نهفته یا غیر نهفته، آن را کشیده و از فک خود خارج کنید تا مشکلاتی از این قبیل برایتان پیش نیاید.

شکستگی استخوان فک

از دردناک ترین عوارضی که دندان های عقل نهفته و نیمه نهفته می توانند برای دهان و فک شما داشته باشند، ایجاد شکستگی در فک است. همانطور که گفتیم، این دندان می تواند فشار زیادی به دندان های دیگر و همچنین فک شما وارد کند.

به همین دلیل، اگر دندان عقل رشد درستی نداشته باشد و مجبور باشد به فک شما فشار وارد کند، این امر علاوه بر درد، باعث شکستگی فک شما خواهد شد. همچنین اگر پوکی استخوان داشته باشید یا استخوان فک شما از مقاومت کمی برخوردار باشد، احتمال رخ دادن چنین اتفاقی برای شما افزایش می یابد.

کیست

یکی از خطرناک ترین عوارض دندان عقل نهفته، ایجاد کیست در زیر دندان است. دندان عقل در زمان رشد درون یک کیسه قرار دارد. این کیسه پس از رشد کامل این دندان از بین رفته و مشکلی برای آن ایجاد نخواهد کرد. اما اگر دندان عقل شما به طور کامل رشد نکند و زیر لثه نهفته بماند، کیسه آن نیز در سر جای خود باقی می ماند.

 این کیسه به مرور زمان توسط مایعاتی که از کنار نسوج وارد آن می شوند پر شده و افزایش حجم پیدا می کند. در صورت افزایش حجم، این کیسه به کیست تبدیل شده و باعث ایجاد تومور زیر دندان شما می شود. هر چه این کیست بزرگتر شود، به فک و دندان های شما بیشتر آسیب زده و باعث شکستگی فک شما خواهد شد.

دندان عقل و گوش درد چه ارتباطی با هم دارند؟

اگر با سیستم بدن خود یک آشنایی اولیه داشته باشید، می دانید که بدن ما مانند سیستم های کامپیوتری با استفاده از سیم هایی به هم وصل هستند. با این تفاوت که این سیم ها در بدن ما عصب نام دارند و از جنس اتم ها و نورون ها هستند.

عصب های بدن نیز با استفاده از نخاع به مغز متصل شده و پردازش اطلاعات را انجام می دهند. زمانی که بخشی از بدن دچار مشکل شود و مشکل آن به بخش عصبی آن نیز برسد، می تواند در بخش های دیگر بدن نیز موثر باشد. از بارزترین نمونه های آن، درد دندان ها و گوش ها است.

اگر دندان شما خراب شود یا عفونت به خود بگیرد، در صورتی که این عفونت به بخش ریشه و عصبی دندان برسد، باعث ایجاد درد در برخی از نقاط بدن می شود. یکی از بخش هایی که در این هنگام با دندان های شما همدردی می کند، گوش های شما است.

زمانی که یکی از دندان های شما، علی الخصوص دندان های عقل دچار عفونت می شوند، بلافاصله درد آنها به گوش انتقال یافته و باعث درد گرفتن آن می شوند. البته لازم به ذکر است که در برخی مواقع این عفونت باعث آزار و درد در ناحیه گلو نیز می شود.

آیا جراحی دندان عقل نهفته ضروری است؟

در بخش های قبلی عوارض و نشانه های وجود دندان های عقل نهفته را با هم بررسی کردیم، اما چاره چیست؟ آیا باید در صورت مشاهده دندان عقل یا دندان نهفته به سرعت آن را جراحی کرده و از فک خود خارج کنیم؟ نکته مهمی که در اینجا وجود دارد این است:

اکثر دندان پزشکان توصیه ای که می کنند این است که اگر دندان عقلی درآوردید، حتی اگر مشکلی نیز برای شما ایجاد نکرد، بهتر است که از شر آن خلاص شده و آن را بکشید. اما ماندن آن در دهان ممکن است مشکلی برای شما نداشته باشد.

 به همین خاطر توصیه ما این است که اگر دندان عقل خود را به­راحتی و بدون دردسر درآوردید یا شاهد نهفته شدن آن شدید، در صورتی که عارضه ای برای شما رخ نداد بهتر است جراحی انجام ندهید، زیرا جراحی دندان نهفته دردسر و عوارض خاص خود را نیز دارد. اما در صورتی که این دندان به فک و دیگر دندان های شما آسیب زد، بهتر است هر چه زودتر آن را جراحی کرده و از آسیب زدن بیشتر آن جلوگیری کنید.

در چه مواقعی باید دندان عقل نهفته را جراحی کرد؟

اگر می دانید که در دهان خود دارای دندان های عقل نهفته هستید و برخی از عوارض آن را مشاهده می کنید، بهتر است هر چه سریع تر به دندانپزشک خود مراجعه کرده و این مساله را با او در میان بگذارید. دندانپزشک با عکس برداری اشعه ایکس به اطلاعات و موقعیت دقیق دندان نهفته شما دست پیدا کرده و با بررسی شرایط آن به شما می گوید که آیا نیاز است که آن را جراحی کنید یا خیر.

در ادامه توضیح می دهیم در چه مواقعی باید دندان عقل نهفته را جراحی کنید؟

• درد:

اولین نشانه ای که هر دندان خراب یا نا سالمی از خود نشان می دهد، درد است. فرقی نمی کند کدام دندان باشد. بلافاصله پس از عفونی شدن دندان و خراب شدن آن، درد آن را احساس خواهید کرد. حال در دندان های عقل نهفته این مورد اهمیت بیشتری دارد.

 اگر این دندان یا فک شما دچار درد شود، یعنی دو حالت رخ داده است: یا عفونت کرده یا در حال جابجایی دندان های دیگر است. اگر دندان عقل شما عفونت کرده باشد به این معنی است که لثه آن قسمت نیز عفونت کرده و ممکن است این عفونت به دندان های دیگر از طریق فک و خود لثه سرایت پیدا کند. در صورت سرایت عفونت می تواند موجب خراب شدن دیگر دندان ها شده و کلا سیستم دهان و دندان شما را دچار مشکل کند.

 از طرف دیگر، مورد دیگری که باعث ایجاد درد در دهان شما می شود این است که دندان عقل در حال فشار آوردن به دیگر دندان ها و فک شما است. اگر به دندان های کناری خود فشار وارد کند، باعث جابجایی آنها و به هم ریختن نظم شان می شود.

 اما اگر این فشار به فک وارد شود، در مرور زمان می تواند باعث شکستگی فک در ناحیه مورد نظر شود. پس مهم است که پس از احساس درد در ناحیه های انتهایی فک حتما از دندان های خود عکس گرفته و به دندانپزشک مراجعه کنید.

• عفونت مکرر بافت نرم پشت دندان:

در صورتی که در دندان های خود شاهد ایجاد عفونت هایی در بخش های پشتی دندان که بافتی نرم دارند بودید، بدانید که این دندان ها در حال آسیب دیدن هستند. در صورتی که دندان نهفته دچار عفونت شود، این عفونت می تواند به بخش فک و بخش های دیگر لثه سرایت کرده و باعث ایجاد عفونت در دیگر دندان ها شود. اگر این عفونت در دندان های شما ایجاد شود، ممکن است آسیب های جدی را به سیستم دهان و دندان شما وارد کند.

اما راه حل چیست؟ زمانی که دندان نهفته تلاش به رشد کردن می کند، در صورتی که جایی برای رشد نداشته باشد، در زیر لثه یا حتی در زیر فک جا خوش می کند. با قرار گرفتن این دندان در جایگاهی نامناسب، در کنار دندان های دیگر قسمت پشتی دندان که بافتی نرم دارد، دچار عفونت شده و شروع به درد گرفتن می کند.

در صورتی که جلوی این عفونت گرفته نشود، به بخش های دیگر لثه سرایت کرده و اتفاقی که نباید، می افتد. در برخی مواقع نیز این عفونت، به داخل دندان نهفته عقل نفوذ کرده و از طریق آن به فک شما آسیب می زند. سرایت عفونت دندان ها از طریق فک نیز امکان پذیر است.

 پس زمانی که در دندان عقل خود یا قسمت های انتهایی فک شاهد رشد عفونت هایی بودید، هر چه زودتر اقدام به جراحی این دندان کنید تا آسیب بیشتری به دهان و دندان های شما وارد نکند.

• آسیب به دندان های کناری:

از دیگر دلایلی که باعث می شود جراحی دندان عقل نهفته اهمیت بسیار زیادی برای شما پیدا کند، آسیب به دندان های کناری است. دندان عقل می تواند در دندان های کناری خود بسیار موثر باشد. در برخی موارد این دندان اصلا آسیبی به دندان های کناری خود وارد نمی کند. اما اگر فضای کافی برای رشد نداشته باشد یا فک فرد مورد نظر مشکل داشته باشد، این دندان با رشد خود می تواند در دندان های دیگر شما آسیب های جدی وارد کند.

 از اصلی ترین آسیب های آن می توان به نامنظم کردن دندان ها اشاره کرد. اغلب افراد امروزه فک کوچکی دارند. دلیل آن نیز تغییر ژنتیک نسل به نسل و تغییر شرایط محیطی و خوراکی است. اگر فک شما کوچک باشد، در نتیجه فضای کمی برای رشد دندان هایتان خواهید داشت.

حال اگر در این شرایط دندان عقل نیز قصد روییدن داشته باشد، می تواند به طور جدی سلامت دندان ها را به خطر بیاندازد. در صورت کمبود جا برای رشد این دندان، فشار خود را به سمت دندان های کناری تحمیل کرده و باعث حرکت آن ها می شود.

 به دلیل آرام بودن این روند، دردی در ابتدای کار احساس نخواهید کرد. اما با گذشت زمان، دندان های شما از جای اصلی خود خارج شده و نامنظم می شوند. از آسیب های دیگری که دندان عقل می تواند به دندان های شما وارد کند، فشار مستقیم به ریشه دندان های کناری است.

در برخی مواقع، دندان عقلی که به صورت نهفته رشد می کند، رشدی به صورت افقی خواهد داشت. این امر به دلیل فشار به دندان کناری، درد زیادی برای شما ایجاد خواهد کرد.

• کیست :

اگر بخش عوارض دندان های عقل نهفته را با دقت مطالعه کرده باشید، می دانید که یکی از خطرناک ترین عوارض دندان نهفته عقل، ایجاد کیست یا تومور زیر خودش است. این عارضه می تواند آسیب زیادی به سلامت شما وارد کند. پس در صورت تشخیص کیست توسط دندانپزشک سریعا برای جراحی دندان عقل نهفته اقدام کنید.

 اما چطور بفهمیم که این عارضه در فک ما ایجاد شده است؟

زمانی که دندان عقل شروع به رشد می کند، در داخل کیسه ای قرار دارد که پس از رشد آن، این کیسه از بین می رود؛ اما در برخی موارد مانند نهفته شدن دندان عقل، به علت کامل نشدن رشد آن، کیسه از بین نرفته و در جای خود که زیر دندان است، باقی می ماند.

با گذشت زمان، رطوبت ها و مایعاتی که از درزهای این کیسه وارد آن می شوند، باعث افزایش حجم آن شده و آن را به کسیت یا تومور تبدیل می کنند. در مرور زمان، این تومور بزرگتر و بزرگتر شده و باعث آسیب رسیدن به دندان ها و فک شما می شود. مهم ترین آسیب، شکستگی فک است. با بزرگ شدن این تومور، هم به فک و هم به دندان ها فشار زیادی وارد می شود که هم باعث ایجاد عفونت در دیگر دندان ها می شود و هم با فشار به فک، باعث شکستگی آن می شود.

• پوسیدگی عمیق دندان:

اگر در دندان عقل خود یا دیگر دندان ها شاهد ایجاد پوسیدگی های عمیق هستید، بدانید که این دندان بیمار است و می تواند آسیب های زیادی به دندان ها و فک های شما وارد کند. قبل تر نیز اشاره کردیم که معمولا پیشنهاد می شود اگر دندان نهفته شما عارضه ای از خود نشان نداده است، نیازی نیست که به سمت جراحی آن بروید، زیرا جراحی دندان های نهفته، هم دردسر زیادی داشته و هم عوارض مربوط به خود را دارد. اما اگر عارضه ای همچون پوسیدگی دندان برای شما رخ داده است، بدانید که هرچه زودتر باید دندان عقل نهفته خود را عمل کرده و از دهان خود خارج کنید.

• بیماری های لثه:

اگر به وضعیت دندان نهفته عقل خود رسیدگی نکنید، می تواند مشکلات سختی مانند بیماری لثه را برای دهان شما رقم بزند. بیماری لثه، یکی مخرب ترین عوارضی است که دندان نهفته می تواند برای شما ایجاد کند. البته بیماری لثه دو مرحله دارد که اگر در مرحله اول، جلوی آن گرفته شود، دیگر خطری دندان های شما را تهدید نخواهند کرد.

 اما چگونه باید این بیماری را تشخیص داد و کی اقدام به درمان آن کنیم؟

زمانی که دندان عقل به طور کامل رشد نمی کند و به فک و دندان های کنار خود فشار وارد می کند، باعث ایجاد التهاب در کنار دندان می شود. این التهاب می تواند به تمامی قسمت های لثه و دیگر دندان ها سرایت کند؛ اما این مرحله، تنها مرحله اول بیماری لثه است که ژینژیویت نام دارد.

 با درمان دندان ملتهب و مصرف داروهای مناسب، می تواتید در همین مرحله از پیشرفت این بیماری جلوگیری کنید؛ اما اگر دست نگه دارید و فرصت بیشتری به این التهاب ها بدهید، اتفاقی که می افتد این است که بیماری، پیشرفت کرده و آسیب های سنگین تری به دهان و دندان شما می زند.

 با وارد شدن به فاز دوم بیماری لثه که به آن پریودنتیت می گویند، التهاب دندان ها و لثه های شما افزایش پیدا کرده و تمامی فک شما را در بر می گیرند. این التهاب می تواند باعث سست شدن استخوان های فک و در نتیجه باعث از دست دادن دندان های شما شود. پس مهم است که در همان مرحله اول، جلوی این بیماری را گرفته و منشا آن را خنثی کنید.

• درمان دندان عقل قبل از پروتز:

اگر دندان های شما ریخته یا دچار پوسیدگی شدیدی هستند، یکی از پیشنهادهایی که اکثر دندان پزشکان به شما می کنند، عمل پروتز دندان است که به روش های مختلف، دندان هایی را برای شما قرار می دهند؛ اما این امر یک شرط مهم دارد.

اگر لثه های شما بیمار یا دچار التهاب باشند، عمل پروتز دندان های شما دچار مشکل خواهد شد و ممکن است تاثیر درستی نداشته باشد. به همین دلیل مهم ترین کاری که قبل از انجام عمل پروتز دندان باید انجام دهید، درمان دندان های عقل است.

 اگر دندان عقل شما به صورت نهفته رشد کرده یا دارای عفونت و پوسیدگی است، این مورد باید حتما قبل از پروتز درمان شود که روی پروسه این عمل، تاثیر منفی نداشته باشد.

درمان دندان عقل نهفته: جراحی

یکی از راه حل های رهایی از این دردسرهایی که تا اینجا با هم بررسی کردیم، جراحی دندان عقل نهفته است. همانطور که اشاره کردیم، دندان های عقل نهفته مشکلات و عوارض بسیار زیادی را برای ما به ارمغان می آورند، از درد دندان ها و فک گرفته تا التهاب لثه ها و حتی شکستگی فک.

 به همین دلیل، درمان این دندان اهمیت بسیار زیادی دارد. یکی از موثرترین روش های درمان این دندان و خلاص شدن از مشکلات آن، جراحی آن است.

 با جراحی دندان عقل ، از دست مشکلات و عوارض فوق العاده سختی که برای شما دارد رهایی خواهید یافت. اما قبل از این کار، بایستی از دندان عقل خود، عکسی با استفاده از اشعه ایکس بگیرید تا با مشاوره دندانپزشک، بهترین راه حل را برای درمان آن دریافت کنید.

 در برخی مواقع، درمان این دندان آنقدرها هم که فکر می کنید آسان نیست. یعنی ممکن است دندان شما شرایطی داشته باشد که نتوانید آن را بکشید. به همین دلیل باید عمل کشیدن آن با استفاده از جراحی انجام شود.

جراحی دندان عقل نیز جراحی سختی است که عوارض زیادی به همراه خود برای شما عزیزان دارد، اما عوارض آن به مراتب بسیار کمتر از عوارض داشتن دندان عقل نهفته است. قبل از عمل جراحی دندان عقل خود، نکاتی وجود دارد که حتما باید بررسی کنید.

مراحل جراحی دندان عقل نهفته

• پس از اینکه با دندانپزشک خود صحبت کردید و ایشان بررسی های لازم را روی دندان شما انجام داد، تصمیم می گیرید که دندان خود را جراحی کنید. برای این کار ابتدا باید بی حسی کاملی برای دهان و فک های شما انجام شود، زیرا قرار است که برش های زیادی روی دندان و فک شما انجام دهند.
• پس از اثرگذاری داروهای بی حسی روی دندان ها و فک شما، اگر دندان به طور کامل نهفته باشد، ابتدا باید قسمت لثه روی آن برش یابد تا دسترسی به دندان، قابل انجام باشد. اگر دندان نهفته عقل شما به صورت بافت سفت باشد، به این معنی است که زیر فک شما قرار گرفته است. به همین دلیل باید قسمتی از استخوان فک شما نیز برای دسترسی به دندان برش خورده شود.
• زمانی که جراح به دندان عقل نهفته دسترسی پیدا کرد، باید تصمیم بگیرد که دندان را تکه تکه کند یا خیر. اگر این جراحی با تقسیم کردن دندان به بخش های کوچک انجام گیرد، باعث کاهش صدمات وارده به استخوان فک شما می شود. پس از تقسیم بندی فک به قسمت های مختلف و خارج کردن آن از دهان، باید قسمت برش خورده لثه، بخیه بخورد.
• در صورتی که از بخیه های غیر قابل جذب استفاده شود، پس از گذشت چند روز باید برای کشیدن نخ بخیه دوباره به جراح خود مراجعه کنید. در غیر این صورت بخیه جذب لثه های شما می شود و دیگر نیاز به انجام کاری ندارید.
• بعد از عمل ممکن است مشکلاتی همچون خونریزی، یکسره برای لثه شما پیش بیاید که در آن صورت باید به دندانپزشک خود مراجعه کرده و داروهای تجویز شده را به طور مرتب مصرف کنید.

بهترین زمان برای جراحی دندان عقل چه سنی است؟

اما مهم ترین نکته ای که در این مورد وجود دارد این است که بهترین زمان برای جراحی دندان عقل چه سنی است؟ دندان عقل یکی از سر سخت ترین و مقاوم ترین دندان هایی است که در دهان انسان رشد می کند. این به این معنی است که هم از مقاومت بالایی بهره می برد و هم از ریشه قوی برخوردار است.

به همین منظور بهتر است در سنین پایین افراد و در اوایل رشد کشیده شود. در سنین زیر ۲۰ سالگی، این دندان هنوز به طور کامل رشد نکرده و ریشه ای ضعیف دارد. به همین دلیل کشیدن آن در این سنین دردسر و عوارض بسیار کمتری نسبت به سنین بالاتر دارد.

 اما اگر زودتر اقدام به کشیدن این دندان نکرده و در سنین بالای ۲۵ سال اقدام به کشیدن دندان عقل خود  کنید، مطمئن باشید که هم جراحی دشوارتری خواهید داشت و هم عوارض جراحی آن برای شما بیشتر خواهد شد. نکته دیگری که در رابطه با این قضیه وجود دارد، زمان ترمیم استخوان های فک و لثه است. این عمل در سنین پایین یعنی زیر ۲۰ سال، بسیار سریع تر انجام می شود و خونریزی و دردسر بسیار کمتری خواهد داشت. اما در سنین بالا هرچه سن بالاتر برود، لثه آرام تر و دشوارتر ترمیم می شود که می تواند در زمان التیام درد جراحی شما تاثیر بسیار زیادی داشته باشد.

آیا درنیامدن دندان عقل جای نگرانی دارد؟

یکی از سوال هایی که برای اکثر افراد پیش می آید این است که آیا درنیامدن دندان عقل جای نگرانی داشته و نشان دهنده بیماری در فرد است؟ باید به این اشخاص بگوییم که پاسخ این سوال خیر است. درنیامدن دندان عقل  نشان دهنده هیچگونه بیماری و کمبود در بدن شما عزیزان نیست.

 در واقع با تحقیق های انجام شده در این زمینه، این نتیجه بدست آمده که حدود ۳۰ درصد افراد هرگز دندان عقل در نمی آورند و این افراد هیچگونه مشکل و بیماری در بدن خود ندارند. هنوز دلیل این موضوع پیدا نشده، اما فرض هایی که در مورد این قضیه وجود دارد به این گونه است که احتمالا این امر به خاطر دلایل ژنتیکی باشد. یعنی اگر دندان های عقل والدین شما رشد نکرده باشند، به احتمال خیلی زیاد دندان های عقل شما نیز رشد نکنند.

بهترین جراح دندان عقل اصفهان کیست؟

یکی از مهم ترین مراحل جراحی دندان عقل نهفته، انتخاب یک جراح مناسب و حرفه ای برای این کار است. از آنجایی که این عمل از اهمیت بالا و حساسیت زیادی برخوردار است، باید افرادی این عمل را انجام دهند که از تجربه بالایی در این کار برخوردار بوده و به طور کامل در این حوزه حرفه ای باشند.

 اگر در استان اصفهان زندگی می کنید، نیازی نیست نگران پیدا کردن بهترین متخصص جراح دندان عقل باشید؛ زیرا ما به شما دو تا از بهترین و با تجربه ترین پزشکان این حوزه را معرفی می کنیم تا شما عزیزان با خیال راحت به آن ها مراجعه کنید و کارهای دندان عقل خود را انجام دهید.

بهترین جراح دندان عقل در اصفهان که در حال حاضر می توانیم به شما پیشنهاد دهیم، دکتر مهدی کچوئی و دکتر راضیه کامران هستند. می توان گفت این دو پزشک، از برترین دندانپزشکان متخصص در اصفهان هستند که سابقه بسیار درخشانی در حرفه جراحی دندان، علی الخصوص جراحی دندان عقل دارند.

 اگر قصد جراحی دندان های عقل خود را دارید و به دنبال بهترین دندانپزشک در اصفهان هستید، حتما به این دو متخصص مراجعه کنید تا عمل جراحی دندان عقلتان به بهترین شکل ممکن و با کمترین عوارض انجام شود.

سخن پایانی | دندان عقل نهفته چیست؟

ما در این مقاله به بررسی دقیق دندان عقل نهفته و آسیب هایی که می تواند به شخص بزند پرداختیم. در ابتدا به مواردی همچون بررسی دندان عقل، دلیل نهفته شدن آن و … اشاره کردیم. همچنین در بخش های بعدی گفتیم که چطور می توان دندان های عقل نهفته را تشخیص داد و انواع مختلف آن چیست؟

در ادامه مقاله، برای آشنایی دقیق تر با آسیب های دندان های عقل نهفته و عوارضی که می توانند برای دهان و دندان های شما ایجاد کنند را بررسی کردیم. در آخر نیز با بررسی انواع روش های درمان و عمل جراحی این دندان، راهکارهایی را برای جلوگیری از آسیب رسی به دهان ارائه کردیم. همچنین برای راحت تر شدن کار شما عزیزان جهت انتخاب، بهترین جراح دندان عقل در اصفهان را معرفی کردیم.

سوالات متداول

علائم دندان عقل نهفته چیست؟

دندان عقل نهفته دارای علائم زیادی نیست، زیرا در ابتدا که رشد می کند، زیر لثه قرار گرفته و به هیچ وجهی قابل مشاهده نیست. تنها با استفاده از اشعه ایکس، قابلیت تشخیص وجود این دندان را خواهید داشت. اما اگر دندان عقل شما به طور طولانی در زیر لثه رشد کند، پس از گذشت مدتی با ایجاد علائمی مانند عفونت لثه، تورم لثه، جابجایی و درد کشیدن دندان های کناری، درد فک و … شروع به بروز عوارض خود می کند.

دندان عقل نیمه نهفته چیست؟

در برخی مواقع، دندان عقل به طور کامل نهفته نمی شود. یعنی بخشی از دندان، از لثه بیرون زده و خود را نشان می دهد. در چنین مواقعی می گوییم که دندان عقل به صورت نیمه نهفته رشد کرده است. در این شرایط هنوز هم دندان عقل می تواند آسیب های دندان کاملا نهفته را به شما وارد کند.

آیا دندان عقل نهفته را باید جراحی کرد؟

دندان عقل نهفته، دارای عوارض بسیار زیادی است و وجود این دندان می تواند آسیب های زیادی را به سیستم فک و دهان و دندان های شما وارد کند. به همین دلیل باید آن را عمل کرد. برخی از افراد نیز بر این باورند که عوارض این عمل زیاد بوده و ارزشش را ندارد، در صورتی که کاملا برعکس است. عوارض عمل جراحی دندان نهفته، بسیار کمتر از عوارض وجود آن است. پس بهتر است در صورت مشاهده عوارض آن، سریعا اقدام به جراحی دندان عقل خود کنید.

دندان عقل را در چه سنی جراحی کنیم؟

هرچه زودتر اقدام به کشیدن و جراحی این دندان کنید، این عمل برای شما راحت تر خواهد بود و عوارض کمتری را برای شما خواهد داشت. زیرا دندان عقل، در ابتدا ریشه ضعیفی داشته و پس از رشد کامل و گذشت زمان، ریشه آن قطور شده و مقاومت بسیار زیادی پیدا می کند. پس بهتر است قبل سن ۲۰ سالگی دندان عقل خود را کشیده یا آن را جراحی کنید تا عوارض جراحی آن را تا حد ممکن کاهش دهید.