عصب کشی دندان یا درمان ریشه چیست؟ عصب کشی دندان یکی از مهمترین درمانهای دندانپزشکی است که برای حفظ دندانهای آسیب دیده انجام میشود. این روش درمانی زمانی ضروری میشود که پوسیدگی یا عفونت به عمق دندان و بافتهای عصبی آن نفوذ کرده باشد.
عصب کشی دندان در اصفهان توسط متخصصین با تجربه با استفاده از تکنیکهای پیشرفته انجام میشود تا دندان طبیعی بیمار حفظ شود. در این فرآیند، دندانپزشک ابتدا با بیحسی موضعی درد را کنترل میکند، سپس بافتهای عصبی و عفونی را از داخل کانالهای ریشه دندان خارج کرده و پس از ضدعفونی کردن، کانالها را با مواد مخصوص پر میکند. این مقاله به بررسی جامع جنبههای مختلف عصب کشی دندان از جمله مراحل، انواع روشها، مزایا و معایب، و مراقبتهای پس از درمان میپردازد.
عصب کشی دندان یا درمان ریشه چیست؟
عصب کشی دندان ( root canal ) یکی از رایجترین روشهای درمانی در حوزه دندانپزشکی است که برای نجات دندانهای آسیب دیده انجام میشود. این روش که به درمان ریشه دندان نیز معروف است، زمانی ضروری میشود که پوسیدگی یا عفونت به عمق دندان و بافتهای عصبی آن نفوذ کرده باشد.
باید توجه داشت که عصب کشی دندان یک روش درمانی تخصصی است متخصصین عصب کشی دندان در اصفهان خدماتی را ارائه میدهند که برای حفظ دندانهای بیماران با استفاده از تکنیکهای مدرن بسیار موثر هستند.. پس از انجام این درمان، مراقبتهای لازم و رعایت بهداشت دهان و دندان ضروری است تا نتیجه درمان پایدار بماند.
انواع روش های عصب کشی
درمان غیر جراحی کانال ریشه
درمان غیر جراحی کانال ریشه (Root Canal Treatment)، که به آن عصب کشی معمولی نیز میگویند، رایجترین روش برای درمان عفونت پالپ دندان است. در این روش، دندانپزشک ابتدا با استفاده از بیحسی موضعی، درد را کنترل میکند. سپس، با ایجاد یک حفره کوچک در سطح دندان، به کانالهای ریشه دسترسی پیدا میکند.
پس از دسترسی به کانالهای ریشه، دندانپزشک با استفاده از ابزارهای مخصوص، پالپ عفونی را از داخل کانالها خارج میکند. این مرحله بسیار مهم است، زیرا باید تمام بافتهای عفونی و آلوده برداشته شوند. پس از خارج کردن پالپ، کانالها به دقت تمیز و ضدعفونی میشوند. برای این کار، معمولاً از محلولهای ضدعفونی کننده مانند هیپوکلریت سدیم استفاده میشود.
در مرحله آخر، کانالهای تمیز شده با یک ماده مخصوص پر میشوند. این ماده معمولاً از جنس گوتاپرکا است که یک ماده طبیعی و سازگار با بدن میباشد. پس از پر کردن کانالها، دندان با یک ترمیم دائمی مانند روکش محافظت میشود.
اپیکواکتومی
اپیکواکتومی، که به آن میکرو جراحی نیز میگویند، یک روش پیشرفتهتر برای درمان مشکلات ریشه دندان است. این روش زمانی استفاده میشود که درمان غیر جراحی کانال ریشه با شکست مواجه شده و عفونت همچنان در ریشه دندان یا استخوان اطراف آن وجود دارد.
در این روش، دندانپزشک با ایجاد یک برش کوچک در لثه، به انتهای ریشه دندان دسترسی پیدا میکند. سپس، نوک ریشه دندان (حدود 3 تا 4 میلیمتر) را برمیدارد و بافتهای عفونی اطراف را تمیز میکند. پس از تمیز کردن ناحیه، انتهای ریشه با یک ماده مخصوص پر میشود تا از عفونت مجدد جلوگیری شود.اپیکواکتومی معمولاً به عنوان آخرین راه حل برای حفظ دندان استفاده میشود و نیاز به مهارت و تجربه بالای دندانپزشک دارد.
پالپوتومی و پالپکتومی
پالپوتومی و پالپکتومی دو روش درمانی هستند که بیشتر برای دندانهای شیری کودکان استفاده میشوند. هدف از این روشها، حفظ دندان شیری تا زمان رویش دندان دائمی است.
در پالپوتومی، تنها قسمت بالایی پالپ که در تاج دندان قرار دارد، برداشته میشود. این روش زمانی انجام میشود که عفونت به عمق ریشه نفوذ نکرده و بخشی از پالپ هنوز سالم است. پس از برداشتن بخش عفونی، محفظه پالپ با یک ماده مخصوص پر میشود تا از پالپ باقیمانده محافظت کند.
پالپکتومی، روشی شبیه به درمان کانال ریشه در بزرگسالان است. در این روش، تمام پالپ، چه در تاج و چه در ریشه دندان، برداشته میشود. این روش زمانی استفاده میشود که عفونت به عمق ریشه نفوذ کرده و پالپوتومی کافی نیست. پس از برداشتن کامل پالپ، کانالهای ریشه با یک ماده قابل جذب پر میشوند.
تعداد کانال های دندان ها
دندانها از یک یا چند ریشه تشکیل شدهاند و هر ریشه ممکن است شامل یک یا چند کانال عصبی باشد. این کانالها مسیر عبور عروق و اعصاب به داخل دندان هستند و تعداد آنها بسته به نوع و محل قرارگیری دندان متفاوت است. بهطور کلی، تعداد کانالهای ریشه دندانها با استفاده از عکسبرداری با اشعه ایکس به دقت تعیین میشود.
دندانهای پیشین و نیش در فک بالا معمولاً دارای یک ریشه و یک کانال هستند. در فک پایین، دندانهای پیشین نیز اغلب یک ریشه دارند اما احتمال دارد تا دو کانال داشته باشند. دندانهای آسیای کوچک در فک بالا و پایین ممکن است یک تا دو ریشه داشته باشند و معمولاً بین دو تا سه کانال دارند. دندانهای آسیای بزرگ یا کرسی، بهویژه در فک بالا، پیچیدهتر هستند؛ این دندانها معمولاً سه ریشه و تا چهار کانال دارند. در فک پایین، دندانهای آسیای بزرگ معمولاً دو ریشه و سه یا چهار کانال دارند.
دندانهای عقل، که به عنوان آخرین دندانهای کرسی شناخته میشوند، معمولاً دارای سه ریشه و سه کانال هستند، اما در بدن های مختلف ممکن است منجر به اختلاف در تعداد ریشهها و کانالهای آنها شود. بهطور کلی، هر دندان حداقل یک ریشه و هر ریشه حداقل یک کانال دارد، اگرچه برخی دندانها ممکن است تعداد بیشتری کانال داشته باشند.
تعداد دقیق ریشهها و کانالها در هر دندان به ویژگیهای بدن فرد و نوع دندان بستگی دارد و در موارد خاص، این تعداد ممکن است کمتر یا بیشتر از حالت معمول باشد.
نوع دندان | تعداد ریشهها | تعداد کانالها |
دندانهای پیشین و نیش (فک بالا) | 1 ریشه | 1 کانال |
دندانهای پیشین (فک پایین) | 1 ریشه | 1 تا 2 کانال |
دندانهای آسیای کوچک (فک بالا و پایین) | 1 تا 2 ریشه | 2 تا 3 کانال |
دندانهای آسیای بزرگ (فک بالا) | 3 ریشه | تا 4 کانال |
دندانهای آسیای بزرگ (فک پایین) | 2 ریشه | 3 تا 4 کانال |
دندانهای عقل | 3 ریشه | 3 کانال |
تمامی دندانها | حداقل 1 ریشه | حداقل 1 کانال |
مراحل درمان ریشه دندان یا عصب کشی دندان
مرحله :۱ بی حسی موضعی
دندانپزشک برای اطمینان از عدم احساس درد توسط بیمار، ابتدا ناحیه دندان آسیبدیده را با تزریق آمپول بیحسی، کاملاً بیحس میکند. این تزریق ممکن است کمی درد و سوزش ایجاد کند، اما پس از آن بیمار هیچگونه درد یا ناراحتی در طول مراحل درمان احساس نخواهد کرد.
مرحله :۲ سوراخ کردن دندان
دندانپزشک با استفاده از توربین دندانپزشکی، سوراخی در تاج دندان ایجاد میکند تا به ریشه و پالپ دندان دسترسی پیدا کند. این ابزار با سرعت بالا و دقت زیاد، بافت سخت دندان را برداشته و سوراخی در دندان ایجاد میکند. این سوراخ به دندانپزشک اجازه میدهد تا به پالپ دسترسی پیدا کند و مراحل بعدی را آغاز کند.
مرحله:۳ برداشتن بافت و عصب ها
پس از ایجاد سوراخ، دندانپزشک با استفاده از فایلهای دستی یا روتاری، پالپ آلوده و عفونتدار دندان را از کانالهای ریشه خارج میکند. این ابزارها به دقت بافتهای آسیبدیده و عفونتدار را از داخل دندان برداشته و کانالها را تخلیه میکنند. بافت پالپ شامل عصبها و عروق خونی است که نقش مهمی در تغذیه دندان دارند.
مرحله :۴ ضدعفونی کردن
بعد از مرحله 3، دندانپزشک با استفاده از مواد ضدعفونیکننده، کانالهای دندان را تمیز و ضدعفونی میکند. این مرحله برای جلوگیری از رشد مجدد باکتریها و پیشگیری از عفونتهای ثانویه بسیار لازم است. گاهی نیز در صورت نیاز از آنتیبیوتیکهای موضعی برای افزایش اثربخشی ضدعفونی استفاده میشود.
مرحله :۵ قرار دادن ابزار انعطاف پذیر مخصوص عصب کشی
دندانپزشک ابزار انعطافپذیری را در کانال دندان قرار میدهد. این ابزار به دندانپزشک کمک میکند تا فرم نهایی کانالها را برای پر کردن دندان مشخص کند و مطمئن شود که هیچ باقیماندهای از عفونت در دندان نمانده است.
مرحله :۶ پرکردن دندان
پس از تمیز و ضدعفونی کردن کانالها، مرحله پر کردن دندان آغاز میشود. دندانپزشک با استفاده از مادهای به نام گوتاپرکا و خمیر سیلر، کانالهای تخلیه شده را پر میکند. گوتاپرکا یک ماده لاستیکی است که خاصیت ضدعفونیکننده دارد و به پر کردن فضای داخلی دندان کمک میکند. سیلر نیز مادهای چسبنده است که مانع نفوذ دوباره باکتریها به داخل کانال میشود.
مرحله :۷ در صورت نیاز، قرارگیری پست
در برخی موارد، به ویژه زمانی که دندان بسیار تخریب شده باشد، دندانپزشک ممکن است پستی را در داخل کانال ریشه قرار دهد. این پست به تثبیت و تقویت ساختار دندان کمک میکند. با قرارگیری پست، ساختار دندان مستحکمتر میشود و دندان میتواند عملکرد عادی خود را داشته باشد.
مرحله :۸ قرار دادن روکش دندان بعد از عصب کشی
مرحله نهایی درمان ریشه دندان، قرار دادن روکش است. پس از پر کردن کانالها و انجام سایر مراحل، دندان عصبکشی شده معمولاً به یک روکش نیاز دارد تا محافظت بیشتری داشته باشد. این روکش به حفظ استحکام دندان کمک میکند و مانع از شکستن یا آسیب دیدن آن در آینده میشود.
همچنین به نقل از سایت healthdirect:
What happens during a root canal treatment?
Root canal treatment generally requires more than one appointment.
Your dentist or endodontist will:
- take an x-ray of your tooth and the area around it
- use a local anaesthetic to numb the area around your tooth
- place a sheet of rubber called a dam over your tooth to keep the area clean and dry
- drill a hole in the top of your tooth to remove the pulp
- clean and disinfect the canals inside your tooth
- seal your tooth with a temporary filling if more than one session is needed
عوارض درمان کانال ریشه ( عصب کشی دندان )
درمان کانال ریشه دندان ( Root Canal Treatment )یا عصبکشی یک روش برای حفظ دندانهایی است که دچار عفونت یا پوسیدگی شدهاند.درحالیکه عصبکشی معمولاً یک درمان مؤثر و مفید است، برخی عوارض احتمالی وجود دارند که در صورت کامل انجام نشدن یا به دلیل مشکلات پس از درمان ممکن است بروز کنند.
- عفونت مجدد : یکی از عوارض اصلی که میتواند پس از عصبکشی بروز کند، عفونت مجدد دندان است. این وضعیت میتواند ناشی از باقی ماندن باکتریها در کانالهای ریشه باشد، که در هنگام درمان بهطور کامل پاک نشدهاند.
- ایجاد آبسه : آبسه دندان معمولاً به دلیل تجمع عفونت در اطراف ریشه دندان ایجاد میشود. این عارضه یک توده پر از چرک است که ممکن است باعث درد شدید و تورم در لثه و صورت شود. اگر عفونت آبسه به موقع درمان نشود، ممکن است پاره شود و عفونت به سایر قسمتهای بدن منتقل شود.
- از دست دادن استخوان فک : یکی دیگر از عوارض محتمل عصبکشی ناقص، از دست دادن استخوان فک است. در صورتی که عفونت در دندان بهموقع درمان نشود، ممکن است به استخوان فک سرایت کرده و موجب تحلیل آن شود.
- تغییر رنگ دندان : یکی از عوارض دیگر عصبکشی، تغییر رنگ دندان است. این تغییر رنگ میتواند به دلیل باقی ماندن مقداری از بافت عفونی داخل دندان یا استفاده از داروهایی که برای ضدعفونی کانالهای ریشه به کار میروند، اتفاق بیفتد. در برخی موارد، مواد پرکننده نیز میتوانند در درازمدت باعث تغییر رنگ دندان شوند.
- آسیب عصبی : در موارد کم، ممکن است عصبهای اطراف دندان در طول عصبکشی آسیب ببینند. این آسیب عصبی میتواند منجر به درد مداوم در ناحیه دندان، فک یا حتی نواحی دیگر بدن شود.
معایب و مزایا عصب کشی دندان
معایب عصب کشی دندان
- حساسیت پس از درمان: یکی از مشکلات شایع پس از عصبکشی، حساسیت دندان به حرارت، سرما و حتی فشار است. این حساسیت ممکن است موقتی باشد و پس از چند روز کاهش یابد، اما در برخی موارد ممکن است طولانیتر باشد و نیاز به پیگیریهای درمانی داشته باشد.
- نیاز به ترمیم بیشتر: دندانهایی که عصبکشی میشوند، معمولاً ساختار ضعیفتری نسبت به دندانهای سالم دارند. به همین دلیل، پس از عصبکشی ممکن است نیاز به پر کردن یا حتی قرار دادن روکش داشته باشند تا از شکستگی یا عفونت مجدد جلوگیری شود.
- احتمال شکستگی دندان: دندانهای درمانشده با عصبکشی معمولاً ضعیفتر از دندانهای طبیعی هستند و به همین دلیل احتمال شکستگی آنها بیشتر است.
- هزینه بالا: هزینه عصبکشی نسبت به دیگر درمانهای دندانی بالاتر است، به ویژه اگر دندان نیاز به ترمیمهای اضافی مانند روکش داشته باشد.
مزایای عصب کشی دندان
- حفظ دندان طبیعی: یکی از مهمترین مزایای عصبکشی این است که به بیمار اجازه میدهد دندان طبیعی خود را حفظ کند. در مواردی که دندان به شدت آسیبدیده، عصبکشی میتواند دندان را نجات داده و مانع از کشیدن آن شود.
- کاهش درد و التهاب: دندانهایی که نیاز به عصبکشی دارند، معمولاً با دردهای شدیدی همراه هستند. این درد ناشی از التهاب عصب دندان و گاهی عفونت عمیق است. عصبکشی باعث میشود عصب ملتهب و باکتریهای موجود در کانال ریشه از بین بروند و در نتیجه، درد به طور قابل توجهی کاهش یابد.
- جلوگیری از عفونت بیشتر: در بسیاری از موارد، عفونت دندان میتواند به سایر بخشهای بدن گسترش یابد و عوارض جدی مانند التهاب لثهها، آبسههای دندانی را ایجاد کند. که با انجام عصبکشی، عفونت از ریشه دندان حذف میشود.
در جدول زیر معایب و مزایای عصبکشی دندان بهصورت خلاصه آورده شده است:
معایب عصبکشی دندان | مزایای عصبکشی دندان |
حساسیت پس از درمان | حفظ دندان طبیعی |
نیاز به ترمیم بیشتر | کاهش درد و التهاب |
احتمال شکستگی دندان | جلوگیری از عفونت بیشتر |
هزینه بالا |
از کجا بدانیم دندان به عصب کشی نیاز دارد؟
تشخیص نیاز دندان به عصب کشی میتواند برای بسیاری از ما دشوار باشد. اما با آگاهی از علائم مهم، میتوانیم به موقع به دندانپزشک مراجعه کنیم و از آسیبهای جدیتر جلوگیری کنیم.
یکی از مهمترین نشانهها، درد مداوم و شدید دندان است. این درد ممکن است به صورت ضربانی یا مبهم احساس شود و حتی با مصرف مسکنها کاملاً از بین نرود. اگر درد دندان شما مانع خوابیدن میشود یا با تغییر وضعیت بدن تشدید میشود، احتمال نیاز به عصب کشی وجود دارد.
حساسیت شدید دندان به سرما و گرما نیز میتواند نشانهای از آسیب عصبی باشد. اگر این حساسیت بیش از دو هفته ادامه داشته باشد، باید به دندانپزشک مراجعه کنید. همچنین، تغییر رنگ دندان به خاکستری تیره، قهوهای یا سیاه میتواند نشاندهنده آسیب به عصب دندان باشد.
تورم و التهاب لثه اطراف دندان نیز از علائم مهم است. اگر لثههای شما قرمز تیره شده و متورم هستند، ممکن است نشانه عفونت و نیاز به عصب کشی باشد. در موارد پیشرفتهتر، ممکن است شاهد ایجاد آبسه یا برآمدگیهای کوچک (گامبول) روی لثه باشید.
بوی بد دهان و طعم ناخوشایند نیز میتواند نشانهای از عفونت دندان باشد که ممکن است به عصب کشی نیاز داشته باشد. در برخی موارد، لق شدن دندان نیز میتواند علامتی از نیاز به عصب کشی باشد.
به یاد داشته باشید که تشخیص قطعی نیاز به عصب کشی تنها توسط دندانپزشک و با استفاده از معاینات دقیق و عکسبرداری با اشعه ایکس امکانپذیر است. بنابراین، اگر هر یک از این علائم را مشاهده کردید، بهتر است هر چه سریعتر به دندانپزشک مراجعه کنید. مراقبت به موقع میتواند به حفظ دندان طبیعی شما کمک کند و از عوارض جدیتر جلوگیری نماید.
همچنین به نقل از سایت AAE:
How do you know if you need a root canal?
Root canals are needed for a cracked tooth from injury or genetics, a deep cavity, or issues from a previous filling. Patients generally need a root canal when they notice their teeth are sensitive, particularly to hot and cold sensations.
There are a few symptoms that mean you might need a root canal-
- Severe pain while chewing or biting
- Pimples on the gums
- A chipped or cracked tooth
- Lingering sensitivity to hot or cold, even after the sensation has been removed
- Swollen or tender gums
- Deep decay or darkening of the gums
جایگزین عصب کشی دندان چیست؟
جراحی برای درمان کانال ریشه :
این روش شامل استخراج پالپ از مغز دندان است. مراحل این روش عبارتند از:
- ایزوله کردن دندان
- ایجاد سوراخ در سطح دندان برای دسترسی به پالپ
- خارج کردن پالپ با ابزار مخصوص
- پاکسازی و ضدعفونی کانالهای دندان
- پر کردن کانالها با ماده مخصوص
- ترمیم نهایی دندان
کشیدن دندان :
در موارد عفونت گسترده یا آسیب شدید، کشیدن دندان میتواند گزینه مناسبی باشد. این روش به دو صورت انجام میشود:
- کشیدن ساده: برای دندانهای لق یا با ریشه مستقیم
- کشیدن جراحی: برای دندانهای شکسته یا با ریشههای پیچیده
پس از کشیدن دندان، گزینههای جایگزینی مانند ایمپلنت، بریج یا دنچر پارسیل وجود دارد.
ازون درمانی :
این روش از ساختاری با سه اتم اکسیژن استفاده میکند که خاصیت میکروبزدایی قوی دارد. ازون میتواند:
- باکتریها، قارچها و ویروسها را از بین ببرد.
- التهاب را کاهش دهد.
- روند بهبودی را تسریع کند.
سرپوش گذاشتن مستقیم پالپ :
در مواردی که آسیب به پالپ دندان جزئی است، این روش میتواند مؤثر باشد. مراحل آن شامل:
- تمیز کردن سطح پالپ آسیب دیده
- قرار دادن ماده معدنی (مانند کلسیم هیدروکسید) روی پالپ
- پوشاندن دندان با مواد مخصوص
کاشت دندان (ایمپلنت) :
این روش شامل جایگزینی کامل دندان با یک ایمپلنت مصنوعی است. مراحل آن عبارتند از:
- کاشت پایه تیتانیومی در استخوان فک
- دوره بهبودی برای یکپارچه شدن ایمپلنت با استخوان
- نصب تاج دندان روی پایه
پاکسازی عمیق :
این روش جدید برای پاکسازی عمیقترین کانالهای دندان استفاده میشود. مزایای آن شامل:
- پاکسازی مؤثرتر نسبت به روشهای سنتی
- از بین بردن پلاکهای دندانی
- بهبود سلامت لثه در طول زمان
در جدول زیر جایگزینهای عصبکشی دندان بهصورت خلاصه آورده شده است:
جایگزین عصبکشی دندان | مزایا | معایب |
جراحی برای درمان کانال ریشه | حفظ دندان طبیعی، رفع درد و التهاب، جلوگیری از گسترش عفونت | احتمال شکست درمان، نیاز به مراقبتهای ویژه پس از درمان |
کشیدن دندان | حذف کامل منبع عفونت، روش سریع | از دست دادن دندان طبیعی، نیاز به جایگزینی دندان |
ازون درمانی | بدون عوارض جانبی، مؤثر در از بین بردن میکروبها | ممکن است برای عفونتهای عمیق کافی نباشد، نیاز به تجهیزات خاص |
سرپوش گذاشتن مستقیم پالپ | حفظ پالپ | موفقیت محدود در بزرگسالان، نیاز به پیگیری دقیق |
کاشت دندان (ایمپلنت) | عملکرد و ظاهر مشابه دندان طبیعی، دوام طولانی مدت | هزینه بالا، نیاز به جراحی، زمان طولانی برای تکمیل فرآیند |
پاکسازی عمیق | پاکسازی عمیق دندان | ممکن است برای همه موارد عفونت کافی نباشد، نیاز به تجهیزات خاص |
چه زمانی به عصب کشی دندان نیاز داریم؟
نشانههای نیاز به عصب کشی متنوع هستند. درد شدید هنگام جویدن یا فشار آوردن به دندان یکی از علائم اصلی است. تغییر رنگ دندان، به ویژه تیره شدن آن، نیز میتواند علامتی هشداردهنده باشد.التهاب و حساسیت در لثهی اطراف دندان آسیب دیده یا وجود آبسههای مکرر روی لثه نیز از دیگر نشانههای نیاز به عصب کشی هستند. با این حال، گاهی اوقات دندانی که نیاز به عصب کشی دارد، هیچ علامت آشکاری نشان نمیدهد و تنها با معاینه دقیق دندانپزشک و عکسبرداری با اشعه ایکس قابل تشخیص است.
دلایل متعددی میتواند منجر به نیاز به عصب کشی شود. پوسیدگی عمیق و درمان نشده یکی از شایعترین دلایل است. وقتی پوسیدگی به مدت طولانی درمان نشود، میتواند به پالپ دندان رسیده و باعث عفونت یا التهاب شود. همچنین، انجام مکرر درمانهای دندانپزشکی روی یک دندان میتواند پالپ را تحریک کرده و نیاز به عصب کشی را ایجاد کند.
ضربه به دندان، حتی اگر ترک قابل مشاهدهای ایجاد نکرده باشد، میتواند به پالپ آسیب برساند و منجر به نیاز به عصب کشی شود. همچنین، ترک یا شکستگی دندان میتواند پالپ را در معرض باکتریها قرار داده و عفونت ایجاد کند.
عصب کشی دندان برای چه منظور انجام میشود؟
عصب کشی دندان ( root canal ) یک روش درمانی مهم در دندانپزشکی است که به منظور حفظ دندان های آسیب دیده انجام می شود. این درمان زمانی ضروری می شود که بافت داخلی دندان یا همان پالپ دچار آسیب، عفونت یا التهاب شدید شده باشد.
پالپ دندان حاوی بافت های مهمی مانند اعصاب، رگ های خونی و بافت همبند است که دندان را زنده نگه می دارد.این درمان به بیمار امکان می دهد دندان طبیعی خود را حفظ کند و از مشکلات ناشی از کشیدن دندان مانند جابجایی دندان های مجاور یا نیاز به پروتزهای دندانی دوری کند.
پس از عصب کشی، دندان دیگر حس درد نخواهد داشت اما همچنان می تواند عملکرد جویدن خود را حفظ کند. البته از آنجا که دندان عصب کشی شده شکننده تر می شود، معمولاً نیاز به ترمیم نهایی با روکش یا پست دارد تا استحکام و زیبایی آن بازیابی شود.
چرا گاهی اوقات دندان عصب کشی شده دوباره نیاز به عصب کشی دارد؟
گاهی اوقات دندانی که قبلاً عصب کشی شده است، ممکن است نیاز به درمان مجدد ریشه یا به اصطلاح “عصب کشی مجدد” پیدا کند. این امر می تواند به دلایل مختلفی رخ دهد که درک آنها برای حفظ سلامت دهان و دندان بسیار مهم است.
- یکی از دلایل اصلی نیاز به درمان مجدد ریشه، وجود کانال های اضافی یا پنهان در ریشه دندان است که ممکن است در درمان اولیه تشخیص داده نشده باشند. آناتومی پیچیده برخی دندان ها می تواند باعث شود کانال هایی از دید دندانپزشک پنهان بمانند و در نتیجه درمان نشوند.
- عامل دیگر می تواند تاخیر در ترمیم نهایی دندان پس از عصب کشی اولیه باشد. اگر پس از درمان ریشه، روکش یا ترمیم دائمی به موقع انجام نشود، احتمال نفوذ مجدد باکتری ها به داخل کانال ریشه افزایش می یابد. همچنین، اگر ترمیم انجام شده کیفیت مناسبی نداشته باشد و مانع ورود آلودگی بزاق به داخل دندان نشود، می تواند منجر به عفونت مجدد شود.
- در برخی موارد، خطاهای تکنیکی حین درمان اولیه مانند شکستن وسیله داخل کانال دندان یا تضعیف یا سوراخ شدن قسمتی از ریشه می تواند منجر به نیاز به درمان مجدد شود. علاوه بر این، گاهی عفونت اولیه ریشه بسیار مقاوم و شدید بوده و به درمان اولیه پاسخ نداده و مجدداً عود می کند.
عصب کشی دندان در بارداری ضرر دارد؟
عصب کشی دندان در دوران بارداری یکی از نگرانیهای مادران باردار است. اما خوشبختانه، تحقیقات نشان میدهد که این روش درمانی در صورت رعایت نکات ایمنی، خطری برای مادر و جنین ندارد.
دندانپزشکان معتقدند بهترین زمان برای انجام عصب کشی در بارداری، سه ماهه دوم (هفته 13 تا 27) است. در این دوره، اندامهای اصلی جنین شکل گرفته و خطرات احتمالی ناشی از داروها و اشعه ایکس به حداقل میرسد. همچنین، بسیاری از علائم ناخوشایند سه ماه اول مانند تهوع از بین رفته و مادر راحتتر می تواند دندانش را عصب کشی کند.
با این حال، اگر درد یا عفونت دندان شدید باشد، ممکن است پزشک تصمیم بگیرد عصب کشی را در هر مرحلهای از بارداری انجام دهد. زیرا عدم درمان عفونت دندان میتواند عوارض جدیتری مانند زایمان زودرس و کاهش وزن نوزاد را به همراه داشته باشد.
برای اطمینان از ایمنی عصب کشی در بارداری، دندانپزشک اقدامات احتیاطی زیر را انجام میدهد:
- استفاده از محافظ سربی برای محافظت از جنین در برابر اشعه ایکس
- انتخاب دقیق داروهای بیحسی و آنتیبیوتیکهای ایمن برای بارداری
- انجام آسپیراسیون برای اطمینان از عدم ورود ماده بیحسی به جریان خون
مهمترین نکته این است که مادر باردار حتماً وضعیت بارداری خود را به دندانپزشک اطلاع دهد تا مراقبتهای لازم صورت گیرد.
عصب کشی دندان از روی روکش امکان پذیر است؟
بله، عصب کشی دندان از روی روکش کاملاً امکانپذیر است و در بسیاری از موارد انجام میشود. اگرچه روکش دندان برای محافظت و زیبایی دندان طراحی شده، اما گاهی اوقات مشکلاتی مانند عفونت، التهاب یا آسیب به عصب دندان ممکن است رخ دهد که نیاز به عصب کشی را ضروری میکند.
دندانپزشکان برای انجام این کار، روشهای مختلفی دارند. در برخی موارد، میتوانند بدون برداشتن روکش، یک سوراخ کوچک ایجاد کنند و از طریق آن به ریشه دندان دسترسی پیدا کنند. این روش بیشتر باعث حفظ روکش اصلی میشود. در موارد دیگر، ممکن است نیاز باشد روکش برداشته شود تا دسترسی کامل به دندان فراهم شود.مهم است بدانید که حتی دندانهایی که قبلاً عصب کشی شدهاند، ممکن است نیاز به درمان مجدد داشته باشند. در موارد نادر، اگر دندان قابل نجات نباشد، ممکن است کشیدن آن تنها گزینه باشد.
عصب کشی دندان چقدر طول می کشد؟
مدت زمان این فرآیند می تواند بسته به عوامل مختلفی متفاوت باشد، اما معمولاً بین 60 تا 90 دقیقه برای هر جلسه طول می کشد.عوامل موثر بر مدت زمان عصب کشی شامل تعداد کانال های ریشه، میزان عفونت یا آسیب دندان، و پیچیدگی ساختار ریشه است. دندان های جلویی معمولاً یک کانال دارند و زمان کمتری نیاز دارند، در حالی که دندان های آسیاب با 3 تا 4 ریشه به زمان بیشتری نیاز دارند.
اکثر درمان های عصب کشی در 2 تا 3 جلسه انجام می شوند. در جلسه اول، دندانپزشک پالپ عفونی را خارج کرده و محلول آنتی بیوتیک در ناحیه قرار می دهد. این مرحله معمولاً 30 دقیقه تا یک ساعت طول می کشد. در جلسات بعدی، کانال به طور کامل تمیز و استریل شده و با مواد مخصوص پر می شود.سن بیمار نیز می تواند بر زمان عصب کشی تاثیر بگذارد. با افزایش سن، رسوبات کلسیم در کانال ها ایجاد می شود که می تواند فرآیند را پیچیده تر و طولانی تر کند.
آیا درمان ریشه دندان یا عصب کشی دندان درد دارد؟
بسیاری از افراد از این درمان میترسند زیرا تصور میکنند بسیار دردناک است. اما واقعیت این است که با پیشرفت تکنولوژی و روشهای دندانپزشکی، عصب کشی دندان معمولاً درد چندانی ندارد.در حین انجام عصب کشی، دندانپزشک از مواد بیحسی قوی استفاده میکند تا دندان و بافتهای اطراف آن کاملاً بیحس شوند.
بنابراین، بیمار در طول فرآیند درمان دردی احساس نمیکند. دندانپزشک تا زمانی که مطمئن نشود دندان کاملاً بیحس شده است، شروع به کار نمیکند. در موارد نادری که بیحسی به خوبی اثر نکند، دندانپزشک میتواند از بیحسی بیشتری استفاده کند تا اطمینان حاصل شود که بیمار هیچ دردی حس نمیکند.
بهترین دکتر عصب کشی یا درمان ریشه دندان در اصفهان
اصفهان به عنوان یکی از کلانشهرهای مهم ایران، متخصصان معروفی در زمینه دندانپزشکی و به ویژه درمان ریشه دندان دارد. انتخاب بهترین متخصص عصب کشی دندان در این شهر می تواند تاثیر زیادی در موفقیت درمان و حفظ سلامت دندان های شما داشته باشد.
یکی از بهترین متخصصان درمان ریشه دندان و عصب کشی در اصفهان، دکتر کچوئی است.که ایشان با بهره گیری از تجهیزات پیشرفته و تکنیک های نوین درمانی، خدمات با کیفیتی به بیماران ارائه می دهند. تخصص ویژه دکتر کچوئی در درمان دندان های با کانال های پیچیده و غیرمعمول، ایشان را به گزینه ای مناسب برای موارد دشوار تبدیل کرده است.
دکتر کامران نیز از متخصصان باتجربه و خوشنام درمان ریشه دندان در اصفهان محسوب می شود. ایشان علاوه بر مهارت بالا در انجام عصب کشی، در زمینه درمان های رژنراتیو دندان و مدیریت موارد اورژانسی نیز تخصص دارند.
در انتخاب بهترین متخصص عصب کشی دندان، علاوه بر مهارت و تجربه پزشک، عواملی چون استفاده از تجهیزات مدرن، رعایت اصول بهداشتی، برخورد مناسب با بیمار و ارائه توضیحات کافی درباره روند درمان نیز اهمیت دارند.
توصیه می شود قبل از انتخاب متخصص، با مراجعه به سایت ها و شبکه های اجتماعی، نظرات سایر بیماران را مطالعه کنید و در صورت امکان، یک جلسه مشاوره اولیه با پزشک داشته باشید.به یاد داشته باشید که درمان ریشه دندان، فرآیندی تخصصی و حساس است. انتخاب یک متخصص ماهر و باتجربه می تواند تضمین کننده سلامت دندان های شما در طولانی مدت باشد.
مراقبت های بعد از عصب کشی دندان
بعد از عصب کشی دندان ، رعایت نکات مراقبتی ضروری است تا روند بهبودی به خوبی طی شود و نتیجه درمان مطلوب باشد. در ادامه، مهمترین مراقبتهای پس از عصب کشی دندان را بررسی میکنیم.
- در ساعات اولیه پس از عمل، تا زمانی که اثر بیحسی از بین نرفته است، از خوردن و آشامیدن خودداری کنید. این کار از آسیب احتمالی به بافتهای دهان جلوگیری میکند. پس از رفع بیحسی، مصرف غذاهای نرم و خنک توصیه میشود.
- مصرف داروهای تجویز شده توسط دندانپزشک را جدی بگیرید. معمولاً مسکنهایی مانند ژلوفن برای کاهش درد و ناراحتی تجویز میشوند. از مصرف خودسرانه دارو خودداری کنید و حتماً طبق دستور پزشک عمل کنید.
- رعایت بهداشت دهان و دندان پس از عصب کشی بسیار مهم است. مسواک زدن و استفاده از نخ دندان را فراموش نکنید، اما با احتیاط و ملایمت این کار را انجام دهید.
- غرغره کردن با آب نمک گرم (نصف قاشق چایخوری نمک در یک لیوان آب گرم) میتواند به تمیز نگه داشتن دهان و جلوگیری از عفونت کمک کند. این کار را چند بار در روز و با احتیاط انجام دهید.
- در روزهای اول پس از عصب کشی، از مصرف غذاهای سفت و سخت خودداری کنید، به خصوص اگر هنوز ترمیم نهایی دندان انجام نشده است. همچنین، از جویدن مستقیم با دندان عصب کشی شده پرهیز کنید.
- توجه داشته باشید که احساس حساسیت و ناراحتی خفیف در روزهای اول پس از عمل طبیعی است.
- در صورت استفاده از پانسمان موقت، نگران از بین رفتن بخشی از آن نباشید. اما اگر پانسمان به طور کامل از محل خود خارج شد، به دندانپزشک اطلاع دهید.
- در روز اول پس از عصب کشی، استراحت در حالت نیمه نشسته توصیه میشود. این وضعیت به کاهش فشار خون در ناحیه سر و صورت کمک میکند.
نتیجه گیری عصب کشی دندان یا درمان ریشه چیست؟
در روش عصب کشی دندان بافت های عفونی و آسیب دیده از داخل دندان خارج میشود. این درمان زمانی ضروری میشود که پوسیدگی یا عفونت به عمق دندان نفوذ کرده باشد. مراحل اصلی شامل بیحسی، ایجاد دسترسی به کانالها، پاکسازی و ضدعفونی کردن، و پر کردن کانالها است. اگرچه ممکن است کمی ناراحتی پس از درمان وجود داشته باشد، اما معمولاً درد قابل توجهی ندارد. مراقبتهای پس از درمان مانند رعایت بهداشت دهان و پرهیز از غذاهای سخت ضروری است. با پیشرفت تکنولوژی، عصب کشی به روشی موثر و کم درد برای نجات دندانها تبدیل شده است.
سوالات متداول
چند روز بعد از عصب کشی دندان را پر کنیم؟
پر کردن دندان بعد از عصب کشی معمولاً باید حداکثر تا یک ماه انجام شود تا از عفونت و آسیب بیشتر جلوگیری شود .
عصب دندان کجاست؟
عصب دندان در داخل کانالهای ریشه دندان قرار دارد و وظیفه انتقال حسها به مغز را بر عهده دارد.
عمر دندان عصب کشی شده چقدر است؟
دندان عصب کشی شده میتواند به طور متوسط حدود 11 تا 20 سال دوام داشته باشد، اما این مدت به مراقبتهای پس از درمان و شرایط دندان بستگی دارد.
علت درد ادامه دار بعد از عصب کشی دندان چیست؟
درد ادامهدار ممکن است به دلیل التهاب بافتهای اطراف دندان یا عفونت باقیمانده باشد و نیاز به بررسی توسط دندانپزشک دارد .
اگر دندان را عصب کشی نکنیم چه می شود؟
عدم انجام عصب کشی میتواند منجر به عفونت شدیدتر، آبسه و در نهایت از دست دادن دندان شود.
چرا دندان عصب کشی شده سیاه میشود؟
تغییر رنگ دندان عصب کشی شده ممکن است به دلیل خونریزی داخلی یا مواد پرکننده باشد که به مرور زمان تغییر رنگ میدهند.
تیر کشیدن دندان بعد از عصب کشی به چه علت است؟
تیر کشیدن دندان ممکن است به دلیل التهاب بافتهای اطراف یا حساسیت به مواد پرکننده باشد.
برای غذا خوردن بعد از عصب کشی دندان چقدر باید صبر کنم؟
بهتر است تا زمانی که بیحسی کامل از بین نرفته و دندان به طور کامل پر نشده است، از خوردن غذاهای سخت و چسبنده خودداری کنید.
برای آرام شدن درد دندان بعد از عصب چه کنیم؟
استفاده از مسکنهای تجویز شده توسط دندانپزشک و رعایت بهداشت دهان و دندان میتواند به کاهش درد کمک کند.